Δύο σταθμοί του μετρό Θεσ/νίκης στον αέρα από ολιγωρία με τις αρχαιότητες

liberal.gr, 16/04/2017

Ένα μήνα μετά την αυτοψία στον σταθμό Αγίας Σοφίας του Μετρό Θεσσαλονίκης, το υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει ακόμα εξετάσει το θέμα – που υποτίθεται πως ήταν επείγον – στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Από την άλλη, ούτε η Αττικό Μετρό έχει παραδώσει στο υπουργείο την πρότασή της περί του τι θα γίνουν οι αρχαιότητες που έχουν αποκαλυφθεί στις δύο εισόδους του σταθμού, και οι οποίες κρίνονται άκρως σημαντικές. Επίσης, η ίδια, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει πει στους αρχαιολόγους πως τα αρχαία που αποσπάσθηκαν για να ξανατοποθετηθούν μέσα στον σταθμό… δεν χωράνε! Ο χώρος που είχε προβλεφθεί, πρέπει να φιλοξενήσει και ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις από τον σταθμό Βενιζέλου...

Ενώ το ΚΑΣ υποτίθεται πως θα συζητούσε το θέμα επειγόντως, αυτό δεν συνέβη. Δεδομένου πως τουλάχιστον για δέκα μέρες το όργανο δεν θα συνεδριάσει, η καθυστέρηση αυξάνει. Ούτε και είναι βέβαιο πως το θέμα θα εισαχθεί σύντομα σε κάποια ημερήσια διάταξη. Τι συμβαίνει λοιπόν; Τα αρχαία έχουν δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα; Και, άραγε, αυτό μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε σκέψεις για την μη λειτουργία του σταθμού;

«Τελικά τι συμβαίνει με την κατασκευή του Σταθμού Αγίας Σοφίας του Μετρό Θεσσαλονίκης;», ερωτά ο βουλευτής Θεσσαλονίκης της ΝΔ  Κ. Γκιουλέκας τους Υπουργούς Υποδομών και Πολιτισμού, σημειώνοντας ότι η διενέργεια αυτοψίας «για τις αρχαιότητες που αποκαλύφθηκαν στο εργοτάξιο του Σταθμού της Αγίας Σοφίας ανοίγει ένα νέο κύκλο θεμάτων τόσο για την κατασκευή ενός από τους κεντρικούς σταθμούς της βασικής γραμμής όσο και για την ανάδειξη των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν εκεί από τις ανασκαφές του Μετρό».

Όπως σημειώνει ο βουλευτής Θεσσαλονίκης στην Ερώτησή του, αν και η μεγάλη βυζαντινή πλατεία που αποκαλύφθηκε βρίσκεται εκτός του κελύφους του Σταθμού της Αγίας Σοφίας θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξουν τροποποιήσεις στο έργο, κυρίως, όσον αφορά τις προσβάσεις/εισόδους του Σταθμού. Σύμφωνα με πληροφορίες, η «ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ» δεν έχει ακόμα καταθέσει τη μελέτη διαμόρφωσης των δύο εισόδων του σταθμού, ενώ, μετά την διενέργεια αυτοψίας κλιμακίου του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου για να διαπιστωθεί τι μπορεί να γίνει, όλα τα ενδεχόμενα μένουν ανοιχτά.

«Λαμβάνοντας υπόψη τις έως σήμερα καθυστερήσεις και το τι συνέβη με τον Σταθμό Βενιζέλου, αυτή η νέα εξέλιξη με τον Σταθμό της Αγίας Σοφίας δημιουργεί σοβαρούς προβληματισμούς για την γρήγορη επίλυση των θεμάτων κατασκευής του σταθμού και ανάδειξης των πολύ σημαντικών αρχαιολογικών ευρημάτων που έφεραν στο φως οι ανασκαφές του Μετρό, προκαλώντας πιθανότατα σοβαρές καθυστερήσεις στο συνολικό χρονοδιάγραμμα κατασκευής του έργου» τονίζει ο ερωτών. Ζητά να μάθει:

-Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα της κατασκευής του Σταθμού της Αγίας Σοφίας;
-Τι μέλλει γενέσθαι με τις αρχαιότητες που βρέθηκαν εκεί κατά τις ανασκαφές του Μετρό Θεσσαλονίκης;
-Ποιο είναι τελικά το συνολικό χρονοδιάγραμμα για την κατασκευή του Μετρό Θεσσαλονίκης όταν ακόμη βρίσκεται στον αέρα η υπόθεση του Σταθμού της Αγίας Σοφίας;

Ο Κ. Γκιουλέκας θέτει και άλλα σοβαρά ερωτήματα για τον σταθμό Βενιζέλου, σε δεύτερη ερώτηση. «Παρά τις διαβεβαιώσεις του αρμόδιου Υπουργού, ο χρόνος υλοποίησης της κατασκευής του σταθμού λόγω των ιδιαίτερων τεχνικών δυσκολιών και των εκτεταμένων ανασκαφών, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, θα ξεπεράσει τα πέντε χρόνια» αναφέρει. «Αυτό σημαίνει ότι η βασική γραμμή θα καθυστερήσει να λειτουργήσει και, ήδη, ανεπίσημα οι εργολάβοι μιλούν για λειτουργία της γραμμής σε δύο φάσεις, γεγονός που θα ξεπεράσει κατά πολύ το έτος ολοκλήρωσης για το οποίο διαβεβαίωσε ο κ. Σπίρτζης». Θέτει, επίσης,  ερωτήματα και για την κάλυψη του επί πλέον κόστους των έργων για τον Σταθμό Βενιζέλου, το οποίο υπολογίζεται, σύμφωνα με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος /Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, ότι θα υπερβεί τα 40 εκατομμύρια.

«Η έγκριση της μελέτης κατασκευής του σταθμού Βενιζέλου, όπως γνωμοδότησε το ΚΑΣ, αναφέρει ως προϋποθέσεις την εκπόνηση σειράς μελετών, για το χρονοδιάγραμμα και το κόστος των οποίων δεν έχει γνωστοποιηθεί απολύτως τίποτα και οι οποίες μπορούν να δημιουργήσουν νέες χρονικές επιβαρύνσεις στο έργο» τονίζεται στην ερώτηση.
Βάσει της Υπουργικής Απόφασης για την έγκριση μελέτης κατασκευής του σταθμού Βενιζέλου προβλέπονται να εκπονηθούν:

 1) Μελέτη προστασίας των αρχαιοτήτων κατά τη διάρκεια του έργου κατασκευής του Σταθμού και κατά κύριο λόγο για την κατασκευή της πλάκας οροφής.

 2) Μελέτη κατασκευής μικροπασσάλων αντιστήριξης για την κατασκευή φρεατίων αερισμού στην ανατολική και δυτική πλευρά του Σταθμού.

3) Μελέτες απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων στις περιοχές των φρεατίων και της νότιας εισόδου.

 4) Οριστική μελέτη ανάδειξης αρχαιοτήτων με την διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, όπου θα καθοριστούν οι θέσεις και οι διαστάσεις των διαφραγματικών τοίχων, των φεγγιτών, καθώς και της κλίμακας πρόσβασης στις αρχαιότητες.

5) Μελέτη για την εξασφάλιση των συνθηκών περιβάλλοντος των αρχαιοτήτων και για την πρόβλεψη αυξημένης προστασίας του αρχαιολογικού σκάμματος από τα όμβρια ύδατα και την πυρκαγιά.

6) Μελέτη φωτισμού ανάδειξης των αρχαιοτήτων.
«Από τις προαναφερόμενες μελέτες η μελέτη απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων στις περιοχές των φρεατίων πρέπει να κατατεθεί άμεσα προκειμένου να ξεκινήσουν οι ανασκαφικές εργασίες, ενώ και η μελέτη προστασίας των αρχαιοτήτων είναι ιδιαίτερα δύσκολη και πρέπει να ετοιμαστεί περιλαμβάνοντας τα θέματα που αναφέρονται τόσο για την προσωρινή όσο και τη μόνιμη πλάκα οροφής» σημειώνει ο βουλευτής. «Η υποστήριξη των αρχαιοτήτων εντός του σταθμού με τη μέθοδο ΝΑΤΜ είναι πιθανόν να επιφέρει μεγάλες καθιζήσεις, λόγω του μικρού υπερκείμενου που θα αντιστηρίζει, κάτι που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να υποστούν ζημιές οι αρχαιότητες. Παράλληλα, νέες εκτεταμένες ανασκαφές στη νότια είσοδο του σταθμού οι οποίες είναι πιθανόν να αποκαλύψουν νέες αρχαιότητες εξίσου σημαντικές με αυτές που έχουν βρεθεί εντός του σταθμού, πιθανόν να δημιουργήσουν νέες εμπλοκές στο σταθμό.»

Ο Κ. Γκιουλέκας ερωτά τους αρμόδιους υπουργούς ποιο είναι το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εκπόνησης των έξι μελετών, ποιο το επιπλέον κόστος και πότε θα αποδοθεί στο επιβατικό κοινό το έργο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, και  ο ανάδοχος θεωρεί τελείως ανεδαφικά τα χρονοδιαγράμματα τα οποία ανακοινώνονται από κυβερνητικά στελέχη και στελέχη της “Αττικό Μετρό Α.Ε.” σχετικά με την ολοκλήρωση αυτών των δύο σταθμών.

Αντιγόνη Καρατάσου