Μετρό: Μετά τον Ευκλείδη το χάος…

karfitsa, 18/03/2011

Την ώρα που ο υφυπουργός Υποδομών Γιάννης Μαγκριώτης και η διοίκηση της Αττικό Μετρό ΑΕ υπόσχονται ότι η βασική γραμμή του Μετρό θα ολοκληρωθεί το 2015 και πανηγυρίζουν για την άφιξη του μετροπόντικα στο σταθμό του «Ευκλείδη», τοπικοί φορείς και πολίτες κρατούν μικρό καλάθι προσδοκιών, υποστηρίζοντας πως η κυβέρνηση αντί να πανηγυρίζει για τα…

αυτονόητα θα πρέπει να προβληματιστεί για το πώς μπορεί να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη συνέχεια του έργου. Σε διαφορετική περίπτωση, λένε, το χρονοδιάγραμμα που παρουσιάστηκε θα είναι άνευ ουσίας και χωρίς αντίκρισμα, όπως συνέβη δηλαδή και με όλα τα προηγούμενα που παρουσιάστηκαν στο παρελθόν από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Με λίγα λόγια οι Θεσσαλονικείς λένε και ξαναλένε ότι δεν πείθονται από ανέξοδες υποσχέσεις. Χόρτασαν από αυτές και από ευχολόγια. Αυτά που θέλουν είναι έργα και πράξεις, γιατί αυτά έχουν ανάγκη.

Υπόψη ότι μπορεί ο ένας μετροπόντικας να έφτασε στον Ευκλείδη, όμως δεν μπορεί να προχωρήσει εφόσον δεν υπάρχει έτοιμο φρεάτιο ούτε στη Φλέμινγκ ούτε στην Ανάληψη, όπου έχουμε ένα δύσκολο κατασκευαστικά σταθμό και δεν έχει αποφασιστεί πως θα αντιμετωπιστεί το θέμα. Στους υπόλοιπους σταθμούς (Πατρικίου, Βούλγαρη, Νέα Ελβετία) όπως και το αμαξοστάσιο της Νέας Ελβετίας είναι εντολή της διοίκησης να μην προχωρήσουν τα έργα αφού θα πρέπει πλέον να αποφασιστεί αν θα γίνει διακλάδωση προς Καλαμαριά, οπότε θα αλλάξουν τα κατασκευαστικά ζητούμενα. Επίσης, όπως λένε στην «Κ» εργαζόμενοι στο μετρό, το αμαξοστάσιο της Καλαμαριάς που θέλει να κατασκευάσει ο κ. Μαγκριώτης έχει να ξεπεράσει πολλά προβλήματα όπως τις χρήσεις γης, προσφυγές στο ΣΤΕ, τι θα γίνει με το Γενικό Πολεοδομικό Σχεδιασμό και τις απαραίτητες απαλλοτριώσεις.

Κρίσιμο ερώτημα που δεν έχει απαντηθεί είναι ποιο είναι το ακριβές  χρονοδιάγραμμα του έργου και εάν με τις ημερομηνίες που δίνει ο υφυπουργός Υποδομών συμφωνούν οι υπηρεσιακούς παράγοντες, η Αττικό Μετρό και η ανάδοχος εταιρία. Επίσης, τι γίνεται με τη χρηματοδότηση που προκαλεί η «εκτροπή» της βασικής γραμμής. Συναινεί η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με την αλλαγή που επιδιώκει ο κ. Μαγκριώτης;

Το θέμα δεν απασχολεί μόνο τους κατοίκους που περιμένουν την ολοκλήρωση του έργου για να μετακινούνται πιο εύκολα από το ένα άκρο της πόλης στο άλλο. Ενδιαφέρει άμεσα εκατοντάδες καταστηματάρχες του κέντρου που βλέπουν τα μαγαζιά τους εγκλωβισμένα στις λαμαρίνες των εργοταξίων και τα ταμεία τους να αδειάζουν. Οι υποσχέσεις για βοήθεια παρέμειναν στα λόγια και για τους περισσότερους από αυτούς το «λουκέτο» μοιάζει ως η μόνη λύση.

 «Πρέπει να είναι έτοιμο το 2015 αλλά…»

Μιλώντας στην «Κ» ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Τάσος Κονακλίδης, θέτει θέμα σωστού συντονισμού όλων των εμπλεκόμενων φορέων. «Για να προχωρήσει το έργο του Μετρό», δήλωσε, «πρέπει πρώτα από όλα να υπάρχει σταθερή χρηματοδότηση και σωστή μελέτη. Από εκεί και πέρα πρέπει να υπάρχουν απαλλοτριώσεις και να προχωρήσουν τα πάντα ομαλά. Όσον αφορά αν το 2015 μπορεί να είναι έτοιμο το έργο, εκτιμώ ότι μπορεί και πρέπει να είναι έτοιμο».  Παρόλα αυτά ούτε ο ίδιος βάζει… στοίχημα ότι οι κυβερνητικές υποσχέσεις θα γίνουν πράξη. «Πως μπορείς να είσαι σίγουρος για την πορεία υλοποίησης ενός έργου όταν λες ότι θα τελειώσει το 2012, μετά το μεταθέτεις για το 2013, το 2014 ή το 2015;» αναρωτήθηκε και πρόσθεσε: «Ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος, γιατί δεν μπορείς να γνωρίζει ότι πράγματι θα υπάρχει ροή χρηματοδότησης ή ότι θα έχουν γίνει όλες οι απαλλοτριώσεις. Υπάρχουν προβλήματα τέτοιας φύσης που πρέπει να λυθούν. Η πείρα έχει δείξει πως, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων, τα έργα δεν τηρούν το χρονοδιάγραμμα τους σε ό,τι αφορά τη βασική τους γραμμή».

 Στο ερώτημα ποιος ευθύνεται για τη μέχρι τώρα μεγάλη καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου, ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ βάζει στο κάδρο όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. «Το θέμα δεν εξαρτάται μόνο από τον κύριο Μαγκριώτη. Εμπλέκονται και άλλα υπουργεία όπως πχ το Οικονομικών. Χρειάζεται λοιπόν ένας καλός συντονισμός. Το Μετρό έπρεπε να είναι έτοιμο το 2012, υπήρχε η δυνατότητα. Άλλο πράγμα είναι όμως η τεχνική δυνατότητα να είναι έτοιμο ένα έργο και διαφορετική η πραγματικότητα. Εμείς θέλουμε να πιστεύουμε ότι το έργο θα είναι έτοιμο το 2015. Ξέρουμε ότι μπορεί να γίνει αυτό αρκεί πέρα από την πολιτική βούληση να υπάρχει διάθεση και στην πράξη».

 «Αφήστε τα πανηγύρια» λέει η αντιπολίτευση

Τα πυρά που δέχεται η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ για την πορεία των εργασιών του Μετρό δεν έχουν κομματικό χρώμα. Οι Θεσσαλονικείς ακούν εδώ και χρόνια για Μετρό αλλά Μετρό δεν βλέπουν. Αντ’ αυτού βλέπουν δεκάδες εργοτάξια, χιλιάδες λαμαρίνες και την καθημερινότητα τους να γίνεται δυσκολότερη ημέρα με την ημέρα εξαιτίας των εργασιών που μοιάζουν δίχως τελειωμό. Το θέμα συζητήθηκε και στη συνεδρίαση του τελευταίου δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης. Εκεί ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Κωνσταντίνος Ζέρβας, εμμέσως πλην σαφώς «άδειασε» τον υφυπουργό Υποδομών λέγοντας ότι για να προχωρήσει το έργο πρέπει να υπάρχει μελετητική ωριμότητα και σωστή χρηματοδότηση και οι εν λόγω παράμετροι να λειτουργήσουν σωστά, πράγμα που μέχρι στιγμής δεν γίνεται ειδικά όσον αφορά στους δύο νέους σταθμούς που εξήγγειλε ο υφυπουργός Υποδομών. «Δεν πρέπει να συζητάμε για κανένα έργο αν δεν έχει μελετητική ωριμότητα και χρηματοδότηση. Όλα τα άλλα είναι επισφαλή και μπορεί να μας βάλουν σε περιπέτειες» είπε.

Παρόμοια άποψη έχει και ο Στράτος Σιμόπουλος ο οποίος καλεί τον Γ. Μαγκριώτη να αφήσει στην άκρη τις βαρύγδουπες εξαγγελίες και τα ευχολόγια γιατί δεν συμβαδίζουν «καθόλου με την προοπτική της περάτωσης της βασικής γραμμής με καθυστέρηση άνω των 2 ετών». Ο αναπληρωτής γραμματέας παραγωγικών τομέων της ΝΔ επισημαίνει ακόμα πως δεν έχει οριστεί ακόμα ανάδοχος εταιρεία για την πρώτη επέκταση προς Καλαμαριά, οι υπόλοιπες επεκτάσεις παραμένουν σχέδια επί χάρτου, ενώ χωρίς αντίκρισμα παραμένουν και οι συνεχείς επισημάνσεις των θεσμικών φορέων για υποστήριξη των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον άξονα κατασκευής του Μετρό.

Ακόμα πιο απαισιόδοξος είναι ο Παναγιώτης Ψωμιάδης. Ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας προβλέπει ότι η βασική γραμμή του Μετρό δεν θα ολοκληρωθεί πριν το 2016 και επιρρίπτει ευθύνες για τις καθυστερήσεις όχι μόνο στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αλλά και σε αυτήν της ΝΔ. «Μακάρι το έργο να τελειώσει το 2014, όπως λέει ο υπουργός, Γιάννης Μαγκριώτης. Θα ευχόμουν να τελειώσει το 2012. Δυστυχώς, από την εικόνα που έχω, εμμένω στη θέση που έχω εκφράσει επανειλημμένα ότι το Μετρό δεν πρόκειται να τελειώσει πριν το 2016» υποστήριξε ο κ. Ψωμιάδης, καλώντας την κυβέρνηση να στηρίξει έμπρακτα και όχι θεωρητικά τους εμπόρους των περιοχή όπου στήνονται τα νέα εργοτάξια. «Πρέπει να διευκολυνθούν τα καταστήματα, όχι να τα κρύβουμε πίσω από τεράστιες λαμαρίνες, όχι να επιβάλλουμε τέλη στους εμπόρους. Καταστράφηκε ο Βαρδάρης, η Εγνατία, η Βενιζέλου, η Αγίας Σοφίας. Γιατί να αφήσουμε να καταστραφεί και η Δελφών, η Καλαμαριά;» αναρωτήθηκε.

Για παιχνίδια και πειραματισμούς σχετικά με το χρονοδιάγραμμα των εργασιών του Μετρό αναφέρθηκε σε γραπτή του δήλωση και ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Απόστολος Τζιτζικώστας που συμμετείχε στις τελευταίες συσκέψεις για το θέμα. «Είναι αδιανόητο να παιδευόμαστε τόσα χρόνια για να ολοκληρώσουμε τη βασική γραμμή των 9,6 χιλιομέτρων την ώρα που στην Αθήνα η ίδια εταιρεία έχει φτάσει το Μετρό σε όλες σχεδόν τις γειτονιές» σημείωσε και κάλεσε την κυβέρνηση να πει την αλήθεια στους Θεσσαλονικείς για το πότε και πως προτίθεται να τους παραδώσει το έργο.

 Στο κενό οι εξαγγελίες Μαγκριώτη

Έωλες χαρακτηρίζουν τις εξαγγελίες Μαγκριώτη και οι βουλευτές Α΄και Β΄ Θεσσαλονίκης της ΝΔ Θεόδωρος Καράογλου, Γκιουλέκας Κώστας, Καλαφάτης Σταύρος, Ράπτη Έλενα, Ιωαννίδης Γιάννης, Αναστασιάδης Σάββας. Σε κοινή επίκαιρη επερώτηση τους στα υπουργεία Οικονομικών, Υποδομών και Περιβάλλοντος, ξεχνούν τις δικές τους ευθύνες και υποστηρίζουν ότι το πολύπαθο έργο βρίσκεται στο τέλος της λίστας των προτεραιοτήτων της σημερινής κυβέρνησης.

Μεταξύ άλλων υπενθυμίζουν μια σειρά από ενδεικτικά περιστατικά τα οποία, κατά τη γνώμη τους, αποδεικνύουν το πως αντιλαμβάνεται η παρούσα κυβέρνηση το όλο εγχείρημα. Πρώτα από όλα στις αρχές του προηγούμενου χρόνου οι Θεσσαλονικείς «έγιναν μάρτυρες μιας σειράς αντικρουόμενων δηλώσεων μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας του αρμόδιου Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων και της εταιρείας «Αττικό Μετρό Α.Ε.»,  όσον αφορά στην πορεία των έργων κατασκευής και την καταλυτική ημερομηνία παράδοσης της πρώτης γραμμής του Μετρό να μεταφέρεται από το 2012 στο 2014 και τελευταία στο 2015». Δεύτερο σημείο αναφοράς αποτελεί η παραμονή της διοίκησης ενός έργου που κατασκευάζεται στη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα. Παρόλο που το υπουργείο Μεταφορών ανακοίνωνε στον Ιανουάριο του 2010 ότι προγραμματιζόταν «η μεταφορά της ευθύνης και εποπτείας του έργου στη Θεσσαλονίκη, γιατί η παρούσα διοικητική δομή και πρακτική οδηγεί σε μεγάλες καθυστερήσεις», εν τούτοις η παραπάνω δέσμευση έχει ξεχαστεί. Τρίτο σημείο αναφοράς, σύμφωνα πάντα με τους βουλευτές της ΝΔ, είναι τα ερωτηματικά και «κρίσιμα νομικά ζητήματα» που προκύπτουν από την αλλαγή σχεδίου αναφορικά με τη «χωροθέτηση αμαξοστασίων, σταθμών μετεπιβίβασης, χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων με συνοπτικές και αδιαφανείς διαδικασίες, χωρίς δημόσια διαβούλευση, αρχή δημοσιότητας, έκδοση απαραίτητων πράξεων». Ενδεικτικά αναφέρουν ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας  απέρριψε πρόταση χωροθέτησης αμαξοστασίου και σταθμού μετεπιβίβασης στην περιοχή της Μίκρας λόγω μη τήρησης των προβλεπόμενων διαδικασιών διαφάνειας και δημοσιότητας. Τέταρτο σημείο αναφοράς είναι η εκκρεμότητα των νομικών διαδικασιών διευθέτησης της υπόθεσης κατασκευής σταθμού του Μετρό στην περιοχή Παπάφη, ενώ τέλος θέτουν και ζήτημα ασυνεννοησίας «μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων σε ό,τι αφορά στα αρχαιολογικά ευρήματα που έρχονται στην επιφάνεια κατά τις ανασκαφές».

Κυβέρνηση: Σε δέκα χρόνια θα έχουμε μετρό

Ανεξάρτητα του τι ισχυρίζονται φορείς και αξιωματική αντιπολίτευση, εκτίμηση και επιθυμία της κυβέρνησης παραμένει η ολοκλήρωση της βασικής γραμμής μέχρι τις αρχές του 2015. Από εκεί και πέρα κύκλοι του υπουργείου Υποδομών αναφέρουν ότι τους τελευταίους δέκα μήνες έχει ολοκληρωθεί το 45% των αρχαιολογικών ανασκαφών και ότι το 2011 θα βρεθεί η ανάδοχος εταιρεία που θα αναλάβει την επέκταση της γραμμής μέχρι τη Μίκρα. Επίσης το 2013 θα υπάρξει η δημοπράτηση για τη δυτική Θεσσαλονίκη, ενώ το έργο θα έχει ολοκληρωθεί στο σύνολο του μέσα στην επόμενη δεκαετία. Παράλληλα ο κ. Μαγκριώτης διαβεβαίωσε πως οι πόροι για τη βασική γραμμή είναι εξασφαλισμένοι και σε συνεννόηση με τον υπουργό Οικονομικών συμφωνήθηκε το Μετρό να ενταχθεί στο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής της επόμενης τριετίας με το ποσό της εθνικής συμμετοχής να φτάνει τα 550 εκατομμύρια ευρώ.

 Επισήμως… ανενημέρωτες οι Βρυξέλλες

Ένα θέμα που χρειάζεται λεπτούς χειρισμούς είναι και οι φημολογούμενες τροποποιήσεις στους σταθμούς του Μετρό στη Νέα Ελβετία και στον Άγιο Ελευθέριο στην περιοχή της Βούλγαρη, για τις οποίες λέγεται ότι δεν έχουν ενημερωθεί τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα. Ο Γιάννης Μαγκριώτης μπορεί να δήλωσε ότι η διοίκηση της Αττικό Μετρό ΑΕ «θα κάνει ό,τι πρέπει για να δώσει τις καταλληλότερες λύσεις, στο πλαίσιο της σύμβασης, των νόμων και των ευρωπαϊκών οδηγιών», ωστόσο από την απάντηση του αρμόδιου επιτρόπου Περιφερειακής Πολιτικής, Γιόχαν Χάν, προκύπτει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έλαβε καμία επίσημη ενημέρωση από την Ελλάδα. Όπως ανέφερε στην απάντησή του: «Η Επιτροπή θα αρχίσει διαπραγματεύσεις με τις αρμόδιες ελληνικές αρχές σχετικά με πιθανές αλλαγές του φυσικού περιεχομένου και της μεθοδολογίας του έργου, μόλις ληφθεί επίσημη αίτηση για το μέρος που πρέπει να συγχρηματοδοτηθεί κατά την περίοδο 2007-2013».

Του Χρήστου Τσαλικίδη