Να σωθεί επιτόπου η «βυζαντινή Πομπηία» της Θεσσαλονίκης!

egnatiapost.gr,04/07/2013

Ο Πάολο Οντορίκο ξεναγεί τους συναδέλφους του στα ευρήματα που έχουν αποκαλυφθεί στη 

Βενιζέλου

ΤΑΣΟΣ ΡΕΤΖΙΟΣ

tretzios@egnatiapost.gr

Ο Πάολο Οντορίκο, ο καθηγητής βυζαντινολογίας της Ανωτάτης Σχολής Κοινωνικών Επιστημών των Παρισίων, δε χορταίνει να μιλάει για τη σημασία των αρχαίων που βρέθηκαν στη Βενιζέλου από τις εργασίες του μετρό της Θεσσαλονίκης. Ήταν μάλλον επόμενο να μοιραστεί τον ενθουσιασμό του με τους περίπου πενήντα βυζαντινολόγους (καθηγητές, υποψήφιους διδάκτορες και μεταπτυχιακούς φοιτητές) απ' όλο τον κόσμο που συμμετέχουν αυτές τις μέρες στο 5ο Θερινό Πανεπιστήμιο Βυζαντινολογίας και να τους ξεναγήσει στα μοναδικά ευρήματα που έχουν αποκαλυφθεί στο επίμαχο σημείο.Για τον ίδιο βέβαια, η λέξη «επίμαχο» δε θα έπρεπε καν να χρησιμοποιείται, αφού είναι περισσότερο από σαφής όταν δηλώνει «δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο! Πρόκειται για μια βυζαντινή Πομπηία, που δε συγκρίνεται με ο,τιδήποτε άλλο σε όλο τον κόσμο»! Για το πόσο σημαντικά είναι τα ευρήματα ο Πάολο Οντορίκο έχει να πει ότι «εδώ είναι το κέντρο της παλιάς πόλης και τα πολύ όμορφα ευρήματα είναι τόσο καλά συντηρημένα που μας δίνουν ανάγλυφα πώς ήταν το τοπίο. Είναι η συμβολή των δύο κεντρικών δρόμων που αντιστοιχούν στους δύο άξονες της Θεσσαλονίκης: ο δρόμος που ερχόταν από το βουνό προς τη θάλασσα και η Εγνατία. Τα πάντα στα ευρήματα δείχνουν με τον καλύτερο τρόπο πώς ήταν η καθημερινή ζωή τότε. Είναι πραγματικά κάτι το μοναδικό»...

Ο κ. Οντορίκο δεν ξεναγεί απλώς τους συναδέλφους του στα ευρήματα, αλλά όπως είπε ετοιμάζεται να μαζέψει υπογραφές για να παραμείνουν τα αρχαία στη θέση τους.

Αν και παραδέχεται ότι «η πόλη πρέπει να συνεχίσει να ζει, δεν υπάρχουν μόνο τα ερείπια», είναι κάθετος στο ότι η λύση είναι να παραμείνουν τα αρχαία στη θέση τους, να διασωθούν επιτόπου και να πάει η στάση του μετρό λίγο παρακάτω. «Ακριβώς το σημείο αυτό είναι τόσο ιδιαίτερο που δύσκολα θα βρεθεί κάτι ανάλογο παραπέρα. Θα μπορούσε να πάει στην Αριστοτέλους η στάση ή αλλού, εξάλλου δε μιλάμε για τις γραμμές που είναι κάτω από τα αρχαία, αλλά μόνο για τον σταθμό. Δεν είναι κόστος, είναι επένδυση! Μια επένδυση στον χρόνο που θα αποδώσει μακροπρόθεσμα για τη Θεσσαλονίκη με τον τουρισμό και με το μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Βάζοντας τσιμέντο παντού, δεν ενισχύεται ο τουρισμός»...

Όταν του επισημαίνεται πως οι υπεύθυνοι του έργου λένε πως αν μεταφερθεί η στάση το έργο μπορεί να καθυστερήσει μέχρι και τρία χρόνια, αυτός απαντάει πως αν και δεν είναι μηχανικός, βρίσκει «υπερβολικά αυτά που λέγονται. Δεν μπορεί να χρειάζεσαι τρία χρόνια για να μεταφέρεις τη θέση μιας στάσης!

Παραδείγματα προς αποφυγή

«Η ιστορία νικάει και επιστρέφει», λέει ο Πάολο Οντορίκο κι επαναλαμβάνει με όλους τους δυνατούς τρόπους ότι αυτό το τόσο σημαντικό σημείο είναι η καρδιά της βυζαντινής πόλης, της συμβασιλεύουσας.

«Ίσως το μόνο κοντινό μνημείο που μπορώ να σκεφτώ είναι το Φόρουμ στην Κωνσταντινούπολη, με τη διαφορά πως εκεί όλα τα ευρήματα καταστράφηκαν, ενώ εδώ τα έχουμε σε εξαιρετική κατάσταση. Αυτά έχουν χαθεί από παντού, όπως συμβαίνει και με τη στέρνα που είναι θαμμένη στην Άνω Πόλη, στο λουτρό που υπήρχε εκεί».

Αν και δεν είναι ακριβώς Έλληνας ο καθηγητής, βρίσκει τον τρόπο να μας λογχίσει στο φιλότιμο: «Λέμε ότι οι Τούρκοι καταστρέφουν τα πάντα. Τους κατηγορούμε για το πώς έχουν καταστρέψει το παλάτι του Ιουστινιανού κι έχουν χτίσει από πάνω ένα ξενοδοχείο κι εμείς εδώ πάμε να κάνουμε τα ίδια»;

Μένει να δούμε αν αυτές οι φωνές της λογικής θα επικρατήσουν από τον παραλογισμό της «αναγκαιότητας»...