Πέμπτη 30 Ιανουαρίου 2014

Πόλεμος 11 ωρών για τα αρχαία του μετρό Θεσσαλονίκης

tanea.gr,30/01/2014

Ως σύνολο θα αναδειχθούν στο επίπεδο -1 οι βυζαντινές αρχαιότητες που βρέθηκαν στον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με αυτή τη φωτορεαλιστική απεικόνιση. Ωστόσο ουδείς γνωρίζει σε ποια κατάσταση βρίσκονται οι υποκείμενες ρωμαϊκές και ελληνιστικές αρχαιότητες που δεν έχουν ακόμη ανασκαφεί
Ένα ολόκληρο μεροκάματο και μάλιστα με τρεις ώρες υπερωρίες - συνολικά έντεκα ώρες -, δύο διαφορετικές γνωμοδοτήσεις, τέσσερις ψηφοφορίες και πολλές κόντρες χρειάστηκαν για να γνωμοδοτήσει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο τι μέλλει γενέσθαι με τις βυζαντινές αρχαιότητες που ήρθαν στο φως στον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης.
Εβδομήντα τέσσερις υπουργικές αποφάσεις έχουν υπογραφεί μέχρι σήμερα για τις αρχαιότητες συνολικού εμβαδού 35.000 τ.μ. που έχουν βρεθεί στα 7,5 χλμ. της διαδρομής τού υπό κατασκευήν μετρό Θεσσαλονίκης, το οποίο έπρεπε να είναι έτοιμο από το 2012. Η 75η φαίνεται όμως ότι είναι και η πιο επεισοδιακή, καθώς μέχρι να υπογραφεί από τον υπουργό, χρειάστηκε να προηγηθεί μια συνεδρίαση-θρίλερ στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο που ξεκίνησε στις 4 το απόγευμα και ολοκληρώθηκε στις 3.15 το πρωί. Και το αποτέλεσμα ήταν μια γνωμοδότηση με οριακή πλειοψηφία!
Ο σταθμός Βενιζέλου - ένας από τους δύο κομβικούς του έργου - θα υλοποιηθεί, παρά το γεγονός ότι στο τραπέζι έπεσε και η πρόταση κατάργησής του. Στα σπλάγχνα του και συγκεκριμένα στο πρώτο επίπεδο, οι επιβάτες θα μπορούν να βλέπουν ως σύνολο (και όχι με κυλιόμενες κλίμακες ανάμεσά τους) το 85% των μοναδικής σημασίας βυζαντινών αρχαιοτήτων - ένα σταυροδρόμι από τον 5ο έως τον 9ο αιώνα που θεωρείται μοναδικό στον κόσμο - από μπαλκόνια που θα κρέμονται από την οροφή ή θα στερεωθούν στους πλαϊνούς τοίχους.
Εκείνο που δεν έχει αποσαφηνιστεί ωστόσο είναι αν ο σταθμός θα διαθέτει κυλιόμενες σκάλες από την επιφάνεια της οδού Εγνατίας έως τις αποβάθρες στα κατώτερα στρώματα ή αν η διακίνηση θα γίνεται με συνδυασμό οκτώ ανελκυστήρων χωρητικότητας 21 ατόμων έκαστος και κυλιόμενων κλιμάκων, που θα ξεκινούν όμως κάτω από το επίπεδο των αρχαιοτήτων, ώστε να μη διακόπτουν το εύρημα.


ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ 5,5 ΕΚΑΤ. Η λύση που θα εφαρμοστεί στον σταθμό Βενιζέλου - και αποτελεί συγκερασμό δύο από τις έξι προτάσεις που κατατέθηκαν - απαιτεί την απομάκρυνση των αρχαιοτήτων για την κατασκευή του σταθμού και την επανατοποθέτησή τους μετά την ολοκλήρωσή του. Εκτιμάται, δε, ότι θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό κατά 5,5 εκατ. ευρώ και θα προκαλέσει καθυστέρηση ενός έτους στο πολύπαθο έργο, που άρχισε το 2006.
Δεν ικανοποιεί επί της ουσίας όμως ούτε τους αρχαιολόγους - έχουν οργανώσει καμπάνια για να μην μετακινηθούν τα αρχαία - ούτε τους εκπροσώπους της Αττικό Μετρό, υπεύθυνης για την υλοποίηση του έργου, που θέλει την απόσπαση των αρχαιοτήτων και μεταφορά τους σε χώρο εκτός του σταθμού, γεγονός που είχε οδηγήσει στην προ έτους απόφαση του τότε υπουργού Πολιτισμού, Κώστα Τζαβάρα, για τη μεταφορά τους στο στρατόπεδο Παύλου Μελά.
«Αυτή τη στιγμή η Αττικό Μετρό σύρεται από τα αρχαία» είπε η προεδρεύουσα του ΚΑΣ, γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, και παραδέχθηκε πως είναι λάθος η χάραξη του μετρό. «Δεν είναι τα αρχαία που καθυστερούν το μετρό, αλλά η έλλειψη πόρων» εκτιμά ωστόσο ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, ενώ ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας και μέλος του ΚΑΣ, Πάνος Βαλαβάνης, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας ότι «έτσι όπως πάμε το έργο θα έχει την τύχη του Αχελώου».


ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΙΣ. Οι τόνοι άρχισαν να ανεβαίνουν υπερβολικά - και ασυνήθιστα - στο αμφιθέατρο της οδού Μπουμπουλίνας. Πολλοί ήταν εκείνοι που αμφισβήτησαν την αξιοπιστία της Αττικό Μετρό - γεγονός που τόνισε και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης - διότι πριν από έναν χρόνο είχε υποστηρίξει ότι δεν είναι δυνατή η συνύπαρξη αρχαιοτήτων και μετρό. Και χθες διαπιστώθηκε πως υπήρχαν έξι διαφορετικές λύσεις, μία εκ των οποίων υπογραφόταν από τους μηχανικούς της. «Γιατί λοιπόν να μην πιστέψουμε ότι μπορεί να γίνει ο σταθμός και χωρίς να μετακινηθούν καθόλου τα αρχαία;» ήταν το ερώτημα που άναψε φωτιές.
Η απάντηση ότι θα πρέπει να γκρεμιστούν πολυκατοικίες για να μη μετακινηθούν οι αρχαιότητες - όπως επιθυμεί και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων - και ότι θα προκαλέσει καθυστέρηση 13 ετών και επιπλέον κόστος 60,5 εκατ. ευρώ, άνοιξε τη συζήτηση για πρόσκληση διεθνούς οίκου αξιολόγησης της κατάστασης. Λύση με βαριές συνέπειες σε χρήμα και χρόνο, δεδομένου ότι το έργο είναι συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ενωση και η όποια καθυστέρηση στην εκτέλεσή του μπορεί να αποβεί μοιραία.

ΠΙΕΣΗ ΧΡΟΝΟΥ
Δύο γνωμοδοτήσεις
Με τέσσερις ψηφοφορίες και δύο διαφορετικές γνωμοδοτήσεις – κάτι πρωτόγνωρο – έληξε η επεισοδιακή συνεδρίαση. Στην πρώτη γνωμοδότηση αποφασίστηκε αυτοψία. Οταν ενημερώθηκε η Αττικό Μετρό, όμως, προσκόμισε έγγραφο απαγόρευσης πρόσβασης στον χώρο λόγω ύπαρξης υδραργύρου. Η πίεση χρόνου, καθώς πρέπει να έχει εκδοθεί υπουργική απόφαση πριν από τη συζήτηση στο Συμβούλιο της Επικρατείας στις 5 Μαρτίου, οδήγησε στην ακύρωση της πρώτης γνωμοδότησης και στην επανάληψη της διαδικασίας με τη διατύπωση γνωμοδότησης που προβλέπει τη συνύπαρξη αρχαιοτήτων και σταθμού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.