makthes.gr, 03/06/2017
Εξιλαστήρια θύματα για τις καθυστερήσεις στο μετρό
Μέτωπο και με τους έκτακτους αρχαιολόγους άνοιξε ο υπουργός Υποδομών –
Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης, μετά την απόλυση δύο συμβασιούχων που
εργαζόταν στο σκάμμα του σταθμού “Συντριβάνι” του μετρό Θεσσαλονίκης,
που έγιναν μετά από αιφνιδιαστική επίσκεψη του ίδιου στο εν λόγω
εργοτάξιο...
Ο υπουργός, που, μετά την επίσκεψη, έκανε λόγο για αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην αρχαιολογική ανασκαφή, φέρεται να έδωσε απευθείας εντολή για απομάκρυνση των συντονιστών αρχαιολόγων, χωρίς να ενημερωθεί η αρμόδια για το επιστημονικό έργο υπηρεσία (Εφορία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης). Το γεγονός ξεσήκωσε τις αντιδράσεις του Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων, που το τελευταίο εικοσαήμερο βρίσκεται σε επαναλαμβανόμενες κινητοποιήσεις και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στα εργοτάξια του μετρό Θεσσαλονίκης, ζητώντας την αποκατάσταση των δύο γυναικών αρχαιολόγων.
Οι 48 αρχαιολόγοι που εργάζονται στα σκάμματα του μετρό Θεσσαλονίκης και τα μέλη του συλλόγου, πανελλαδικά, θεωρούν εξιλαστήρια θύματα τις συναδέλφους τους, στις οποίες αποδόθηκαν άδικα ευθύνες που δεν είχαν, προκειμένου να δικαιολογηθούν οι καθυστερήσεις στις αρχαιολογικές εργασίες, τόσο οι προηγούμενες όσο ακόμη και αυτές που φαίνεται να έρχονται, κυρίως στους σταθμούς “Αγίας Σοφίας” και “Βενιζέλου”. Επίσης, ο κ. Σπίρτζης εκτιμάται ότι έκανε επίδειξη ισχύος, κυρίως για επικοινωνιακούς λόγους. Δεν είναι τυχαίο, λένε οι γνωρίζοντες, ότι λίγες ημέρες μετά την αιφνιδιαστική επίσκεψη του υπουργού στα εργοτάξια της “Αγίας Σοφίας” και του “Συντριβανίου”, που έγινε την Πέμπτη 11 Μαΐου, ξανάρχισαν οι εργασίες στον σταθμό “Αγίας Σοφίας”, που ήταν σταματημένες για δύο μήνες, ενώ στάλθηκε στο ΚΑΣ η αναφορά για τη διαχείριση του αποκαλυφθέντος νεκροταφείου στον σταθμό “Συντριβάνι, η οποία υποτίθεται ότι καθυστερούσε. Επίσης, προχθές, συγκροτήθηκε και 13μελής Ομάδα Εργασίας, υπό του υπουργείου Πολιτισμού, για να ασχοληθεί με την ανάδειξη των αρχαιοτήτων και ανακοινώθηκε ότι “οι αρχαιολογικές έρευνες συνεχίζονται”.
Ο υπουργός είχε υποστηρίξει ότι η αρχαιολογική υπηρεσία έχει τεράστιες ευθύνες για τις καθυστερήσεις στα δύο εργοτάξια και για τα εκατομμύρια αποζημιώσεων που πληρώνει ο λαός και την ταλαιπωρία. Καταφέρθηκε εναντίον αυτού που καθυστέρησε να στείλει μια έκθεση στο ΚΑΣ, αυτών που καθυστέρησαν να την εγκρίνουν ή να την καθαρογράψουν κ.λπ. Στην επίσκεψη στα σκάμματα, όπως καταγγέλεται, κατέθεσε “άποψη” για το ανασκαφικό έργο (“για ποιο λόγο δεν είναι οι κασμάδες εδώ μέσα;”) και απειλές (“θα δούμε αν θα είσαι εδώ την άλλη βδομάδα”). Την επόμενη ημέρα, την Παρασκευή 12 Μαΐου, απολύθηκαν οι δύο αρχαιολόγοι από την κατασκευάστρια κοινοπραξία, με την οποία είχαν υπογράψει συμβάσεις. Η “Αττικό Μετρό Α.Ε.”. δήλωσε ότι δεν έδωσε σχετική εντολή, ενώ η κοινοπραξία ανέφερε ότι πήρε εντολή από την πρώτη. Ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων κάνει λόγο για “σκανδαλώδη εμπλοκή αναρμόδιου υπουργού σε έργο άλλου υπουργείου” και κατακρίνει τη στάση του υπουργείου Πολιτισμού να μην πάρει θέση.
Η επίσκεψη στα σκάμματα
Οι συντονίστριες αρχαιολόγοι της ανασκαφής στον σταθμό “Συντριβάνι” ήταν συμβασιούχες, με εξάμηνη σύμβαση και ρόλο να οργανώνουν τους ανασκαφικούς τομείς που ανασκάπτουν επίσης συμβασιούχοι έκτακτοι αρχαιολόγοι και να συγκεντρώνουν τα ανασκαφικά δεδομένα ώστε να τα παρουσιάσουν στο ΚΑΣ. “Όταν ήρθε ο υπουργός, όλοι βρισκόταν στις θέσεις τους και δουλεύαμε κανονικά τέσσερις αρχαιολόγοι και 50 εργάτες. Η αναφορά μας για το ΚΑΣ ετοιμάστηκε κανονικά και είχε συμφωνηθεί με το υπουργείο Πολιτισμού να σταλεί την Τρίτη 16 Μαΐου. Δεν υπήρχε καμία καθυστέρηση. Εμείς απολυθήκαμε Παρασκευή 12 Μαΐου. Η αναφορά πάντως πήγε εντός του χρονικού διαστήματος, παρά την απόλυση μας”, περιγράφει στη “ΜτΚ” η αρχαιολόγος Ισμήνη Νίνου, η οποία απολύθηκε. Στο σκάμμα της “Αγίας Σοφίας” αναμενόταν η απόφαση της υπουργού Πολιτισμού με βάση γνωμοδότηση του ΚΑΣ για τον τρόπο διαχείρισης των αρχαιοτήτων στις δύο εισόδους του σταθμού (βόρεια, νότια) και ως εκ τούτου, δεν γινόταν εργασίες.
“Οι απολύσεις έγιναν αναίτια, δεν έχει καμία ιδέα ο υπουργός πώς διεξάγεται μια αρχαιολογική ανασκαφή. Όλο αυτό το σκηνικό ήταν μια κίνηση μετατόπιση ευθυνών. Η αρχαιολογία είναι ο εύκολος στόχος για τις καθυστερήσεις, αλλιώς οι υπεύθυνοι, και οι προηγούμενοι, θα πρέπει να αναζητήσουν ευθύνες κοιταζόμενοι στον καθρέπτη. Το έργο είναι ακόμη πίσω και δεν ξέρουμε πότε θα τελειώσει”, σύμφωνα με τον κ. Δημήτρη Παπούδα, μέλος του δ.σ. συλλόγου εκτάκτων αρχαιολόγων. “Η πραγματικότητα είναι πως ουδέποτε το ίδιο το έργο και τα προβλήματά του δεν αντιμετωπίστηκαν σοβαρά από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, ενώ η τελευταία κυβέρνηση φερόμενη της επίλυσης δεν έκανε τίποτα άλλο, παρά να συνεχίζει με τη σειρά της το παιχνίδι μόνο στον βαθμό που αυτό εξυπηρετούσε πολιτικά συμφέροντα, προσωπικές επιδιώξεις και πελατειακές σχέσεις”, καταγγέλλει ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων. “Η στάση του κ. Σπίρτζη είναι απαράδεκτη. Εμμέσως πλην σαφώς απέλυσε τους εργαζόμενους. Η κυβέρνηση έλεγε ότι θα υπερασπιζόταν τα εργασιακά δικαιώματα και βλέπουμε ότι αντί να απολύει ο εργοδότης, να απολύει ο υπουργός. Την καθυστέρηση του έργου του μετρό θέλησε να τη ρίξει στους αρχαιολόγους, που κάνουν πολύ καλή δουλειά”, υποστηρίζει η Χριστίνα Σουλτανίδου, συντονίστρια ΛΑΕ Θεσσαλονίκης.
Οι έκτακτοι αρχαιολόγοι δεν θα σταματήσουν τις κινητοποιήσεις τους μέχρι την ανάκληση των απολύσεων. Προχθές Πέμπτη κατήλθαν σε 24ωρη απεργία και συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο εργοτάξιο του μετρό στην Αγίας Σοφίας και συνεχίζουν με νέες κινητοποιήσεις “τόσο για την ημέρα (15/06) κατά την οποία θα εξεταστεί από την επιθεώρηση εργασίας η καταγγελία των δύο εκτάκτων για την άδικη απόλυσή τους όσο και για την ημέρα που θα αρχίσουν ξανά οι εργασίες στον σταθμό “Συντριβάνι”. Στο πλευρό τους έχουν το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, κατά το οποίο “οι απολύσεις των συναδέλφων είναι παράνομες και καταχρηστικές και καταπατούν τον αρχαιολογικό νόμο, καθώς η αρχαιολογική υπηρεσία είναι η αρμόδια αρχή για την πρόσληψη και απόλυση του επιστημονικού προσωπικού και όχι ο «χωροφύλαξ» υπουργός κ. Σπίρτζης, που όπως καταγγέλλει ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, ήταν εκείνος που έδωσε την άδικη εντολή απόλυσης των δυο εργαζομένων, ρίχνοντας το βάρος των καθυστερήσεων σ’ αυτούς, προσπαθώντας να αποποιηθεί τις δικές του ευθύνες, σε μια στημένη παράσταση – επίσκεψη του και ενώ ήταν γνώστης της κατάστασης που επικρατούσε στα εργοτάξια. Η εργοδοτική αυθαιρεσία και τρομοκρατία δεν θα περάσει”, όπως αναφέρει σε ανακοίνωση το ΕΚΘ. Το ΕΚΘ καλεί την κατασκευάστρια εταιρεία να προχωρήσει στην άρση εντολής απόλυσης των δυο συνάδελφων και στηρίζει τα αιτήματα του Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων.
Η Ομάδα Εργασίας
Οι έκτακτοι αρχαιολόγοι διαμαρτύρονται διότι “δυστυχώς, το υπουργείο Πολιτισμού μέχρι σήμερα δεν έχει καμία επίσημη αντίδραση στα συγκεκριμένα γεγονότα, δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται ούτε για την αμφισβήτηση του έργου του, ούτε για τις επιθέσεις σε υπαλλήλους του, μόνιμους και μη, ούτε καν για την επέμβαση του αναδόχου εργολάβου στη διαχείριση του τεράστιου όγκου αρχαιολογικού υλικού που προκύπτει από τις ανασκαφές του έργου. Στην ουσία, δείχνει να εγκαταλείπει το έργο, τα αρχαία και τους εργαζόμενους του και ουσιαστικά τον ίδιο του τον ρόλο”. Ωστόσο, η απάντηση ήρθε με ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού τη Δευτέρα 29 Μαΐου, με την οποία δεν απαντά στο ζήτημα των απολύσεων, αλλά ανακοινώνει ότι “συνεχίζονται οι αρχαιολογικές εργασίες” και ότι συγκροτείται Ομάδα Εργασίας που θα ασχοληθεί με την ανάδειξη των αρχαιοτήτων από τις ανασκαφές του μετρό Θεσσαλονίκης, συγκρότησε το υπουργείο Πολιτισμού – Αθλητισμού. Την Ομάδα Εργασίας, που απαρτίζεται από στελέχη της κεντρικής υπηρεσίας του υπουργείου Πολιτισμού και τους υπεύθυνους αρχαιολόγους της Εφορείας Πόλης Θεσσαλονίκης, πλαισιώνουν στελέχη του δήμου Θεσσαλονίκης και της «Αττικό Μετρό Α.Ε.». Οι εργασίες της θα εποπτεύονται σε εβδομαδιαία βάση από την γ.γ. του υπουργείου Μαρία Ανδρεαδάκη Βλαζάκη.
«Οι ανασκαφικές εργασίες στα ανοιχτά σκάμματα του μετρό συνεχίζονται, μετά από τις πρόσφατες συνεννοήσεις μεταξύ των συναρμόδιων υπουργείων Πολιτισμού – Αθλητισμού και Υποδομών – Μεταφορών και την απόφαση για στενότερη παρακολούθηση της υλοποίησης του συνόλου των εργασιών», αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού. Το υπουργείο υποστηρίζει ότι δίδει «προτεραιότητα και ιδιαίτερη βαρύτητα στο έργο που εκτελείται για την ολοκλήρωση της κατασκευής του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης, έχοντας ως στόχο την προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων όπως έχει συμβεί με όλα τα οδικά έργα μέχρι σήμερα, σε άμεση συνάρτηση με την εξυπηρέτηση των πολιτών και τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας».
Στην ανακοίνωση του περιγράφει ακόμη ότι:
Οι σταθμοί του μετρό θα αποτελέσουν υπόγεια κελύφη έκθεσης των ιστορικών τεκμηρίων του τόπου, τα οποία θα έρχονται σε άμεσο διάλογο με τις αρχαιότητες που θα αναδειχθούν στη θέση τους -όπως είναι η αρχαία πολεοδομική ενότητα στον σταθμό «Βενιζέλου» και οι αρχαιότητες στον σταθμό “Αγίας Σοφίας”-, προσθέτοντας ιστορικό – πολιτιστικό περιεχόμενο στο σύγχρονο τεχνικό έργο. Ένα έργο που ήδη έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των ειδικών, λόγω των ιδιαίτερων τεχνικών λύσεων που επιλέχθηκαν για την προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων.
Σε ελεύθερους δημόσιους χώρους της πόλης θα αναπτυχθούν αρχαία μνημεία κοντά στο σημείο όπου αποκαλύφθηκαν, τα οποία μαζί με τα υπόλοιπα ιστάμενα μνημεία της περιοχής θα διαμορφώσουν μια μοναδική σε παγκόσμιο επίπεδο αισθητική και λειτουργική ενότητα, η οποία θα αποδώσει μια νέα ταυτότητα στον δημόσιο αστικό χώρο της σύγχρονης πόλης και θα μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη σε ένα ανοικτό μουσείο.
Τα μέλη της Ομάδας Εργασίας
Τα 13 μέλη της Ομάδας Εργασίας του υπουργείου είναι: Έλενα Κουντούρη, προϊσταμένη της διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, αναπληρούμενη από την Ευανθία Γιατρουδάκη, αρχαιολόγο της διεύθυνσης. Ιωάννης Κανονίδης, αν. προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Σουζάνα Χούλια – Καπελώνη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μουσείων, αναπληρούμενη από την Νικολέτα Σαραγά, Δημοσθένης Σβολόπουλος, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων, αναπληρούμενος από την Ελένη Τουμπακάρη, Θεμιστοκλής Βλαχούλης, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων, αναπληρούμενος από τον Νικόλαο Βρανίκα, Μαρία Μερτζάνη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεώτερων Μνημείων, αναπληρούμενη από την Μαρία Κυρανούδη, Στυλιανή Βασιλειάδου, Ελένη Λαμπροθανάση, Σουλτάνα Πρωτοψάλτη, Σταυρούλα Τζεβρένη, Κρινώ Κωνσταντινίδου, όλες αρχαιολόγοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Βασίλης Κονιόρδος, αρχιτέκτονας μηχανικός, κοινοτικός σύμβουλος, ως εκπρόσωπος του δήμου Θεσσαλονίκης, αναπληρούμενος από τον Ανδρέα Σπηλιόπουλο, Γεώργιος Κωνσταντινίδης, διευθυντής Μετρό Θεσσαλονίκης ως εκπρόσωπος της Αττικό Μετρό, αναπληρούμενος από τον Γεράσιμο Δώσσα.
Σημαντικά τα ευρήματα σε Συντριβάνι και Αγίας Σοφίας
Στον σταθμό “Συντριβανίου” αποκαλύφθηκαν 1.150 τάφοι και αρχιτεκτονικά λείψανα, ενώ τεκμηριώθηκε ανασκαφικά η διέλευση χειμάρρου από την περιοχή. Στη διασταύρωση τροχιογραμμών του σταθμού «Συντριβάνι» προς το πανεπιστήμιο ερευνήθηκε ακόμη ένα τμήμα του ανατολικού νεκροταφείου της αρχαίας Θεσσαλονίκης. Εκεί βρέθηκαν 1.100 τάφοι, οικοδομικά λείψανα κτιρίου και σποραδικά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα. Στο εργοτάξιο “Συντριβανίου”, έκτασης 548,8 τ.μ., ήρθε επίσης στο φως ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα του μετρό. Πρόκειται για μία τρίκλιτη βασιλική, η οποία βρέθηκε στην περιοχή του ανατολικού νεκροταφείου της Θεσσαλονίκης. Θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα ευρήματα που ήρθαν στο φως λόγω του μετρό, ενώ για… χάρη της τροποποιήθηκε η αρχική μελέτη του σταθμού, ώστε να διατηρηθεί με επίχωση. Η βασιλική με μαρμαροθετημένα δάπεδα, διαστάσεων 17,60Χ11,50 μέτρα, ανάγεται στους παλαιοχριστιανικούς χρόνους (5ος αιώνας).
Στον σταθμό “Αγίας Σοφίας”, στο κέντρο της σύγχρονης πόλης και κάτω από τον άξονα της Εγνατίας οδού εντοπίστηκε τμήμα του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης και η διασταύρωση των δρόμων “Decumanus Maximus” με τον “cardo”. Ο μαρμάρινος δρόμος ρωμαϊκών χρόνων “Decumanus Maximus” αποκαλύφθηκε σε πλάτος 4,00μ. και μήκος 82,50μ. Ο δρόμος που βρέθηκε, σύμφωνα με απόφαση του ΚΑΣ, έπρεπε να σηκωθεί και μετά την ολοκλήρωση του σταθμού του μετρό να ξανατοποθετηθεί σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο εντός του σταθμού, ο οποίος θα λειτουργήσει και ως μουσείο.
Στις εισόδους του υπό κατασκευή σταθμού “Αγίας Σοφίας”, αποκαλύφθηκαν υπολείμματα μιας μαρμαρόστρωτης πλατείας, περικλειόμενης από κυκλική σιγμοειδή στοά. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, ΚΑΣ, γνωμοδοτεί, στις 2 Μαΐου, να διατηρηθούν και να αναδειχτούν οι δυο βυζαντινές ημικυκλικές πλατείες. Συγκεκριμένα, στη βόρεια είσοδο, η πλατεία και οι αρχαιότητες που την πλαισιώνουν, θα διατηρηθούν κατά χώραν, ενώ στη νότια είσοδο η πλατεία θα αποσπαστεί προσωρινά και θα επανατοποθετηθεί σε ειδικό επίπεδο.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr
Εξιλαστήρια θύματα για τις καθυστερήσεις στο μετρό
Ο υπουργός, που, μετά την επίσκεψη, έκανε λόγο για αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην αρχαιολογική ανασκαφή, φέρεται να έδωσε απευθείας εντολή για απομάκρυνση των συντονιστών αρχαιολόγων, χωρίς να ενημερωθεί η αρμόδια για το επιστημονικό έργο υπηρεσία (Εφορία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης). Το γεγονός ξεσήκωσε τις αντιδράσεις του Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων, που το τελευταίο εικοσαήμερο βρίσκεται σε επαναλαμβανόμενες κινητοποιήσεις και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στα εργοτάξια του μετρό Θεσσαλονίκης, ζητώντας την αποκατάσταση των δύο γυναικών αρχαιολόγων.
Οι 48 αρχαιολόγοι που εργάζονται στα σκάμματα του μετρό Θεσσαλονίκης και τα μέλη του συλλόγου, πανελλαδικά, θεωρούν εξιλαστήρια θύματα τις συναδέλφους τους, στις οποίες αποδόθηκαν άδικα ευθύνες που δεν είχαν, προκειμένου να δικαιολογηθούν οι καθυστερήσεις στις αρχαιολογικές εργασίες, τόσο οι προηγούμενες όσο ακόμη και αυτές που φαίνεται να έρχονται, κυρίως στους σταθμούς “Αγίας Σοφίας” και “Βενιζέλου”. Επίσης, ο κ. Σπίρτζης εκτιμάται ότι έκανε επίδειξη ισχύος, κυρίως για επικοινωνιακούς λόγους. Δεν είναι τυχαίο, λένε οι γνωρίζοντες, ότι λίγες ημέρες μετά την αιφνιδιαστική επίσκεψη του υπουργού στα εργοτάξια της “Αγίας Σοφίας” και του “Συντριβανίου”, που έγινε την Πέμπτη 11 Μαΐου, ξανάρχισαν οι εργασίες στον σταθμό “Αγίας Σοφίας”, που ήταν σταματημένες για δύο μήνες, ενώ στάλθηκε στο ΚΑΣ η αναφορά για τη διαχείριση του αποκαλυφθέντος νεκροταφείου στον σταθμό “Συντριβάνι, η οποία υποτίθεται ότι καθυστερούσε. Επίσης, προχθές, συγκροτήθηκε και 13μελής Ομάδα Εργασίας, υπό του υπουργείου Πολιτισμού, για να ασχοληθεί με την ανάδειξη των αρχαιοτήτων και ανακοινώθηκε ότι “οι αρχαιολογικές έρευνες συνεχίζονται”.
Ο υπουργός είχε υποστηρίξει ότι η αρχαιολογική υπηρεσία έχει τεράστιες ευθύνες για τις καθυστερήσεις στα δύο εργοτάξια και για τα εκατομμύρια αποζημιώσεων που πληρώνει ο λαός και την ταλαιπωρία. Καταφέρθηκε εναντίον αυτού που καθυστέρησε να στείλει μια έκθεση στο ΚΑΣ, αυτών που καθυστέρησαν να την εγκρίνουν ή να την καθαρογράψουν κ.λπ. Στην επίσκεψη στα σκάμματα, όπως καταγγέλεται, κατέθεσε “άποψη” για το ανασκαφικό έργο (“για ποιο λόγο δεν είναι οι κασμάδες εδώ μέσα;”) και απειλές (“θα δούμε αν θα είσαι εδώ την άλλη βδομάδα”). Την επόμενη ημέρα, την Παρασκευή 12 Μαΐου, απολύθηκαν οι δύο αρχαιολόγοι από την κατασκευάστρια κοινοπραξία, με την οποία είχαν υπογράψει συμβάσεις. Η “Αττικό Μετρό Α.Ε.”. δήλωσε ότι δεν έδωσε σχετική εντολή, ενώ η κοινοπραξία ανέφερε ότι πήρε εντολή από την πρώτη. Ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων κάνει λόγο για “σκανδαλώδη εμπλοκή αναρμόδιου υπουργού σε έργο άλλου υπουργείου” και κατακρίνει τη στάση του υπουργείου Πολιτισμού να μην πάρει θέση.
Η επίσκεψη στα σκάμματα
Οι συντονίστριες αρχαιολόγοι της ανασκαφής στον σταθμό “Συντριβάνι” ήταν συμβασιούχες, με εξάμηνη σύμβαση και ρόλο να οργανώνουν τους ανασκαφικούς τομείς που ανασκάπτουν επίσης συμβασιούχοι έκτακτοι αρχαιολόγοι και να συγκεντρώνουν τα ανασκαφικά δεδομένα ώστε να τα παρουσιάσουν στο ΚΑΣ. “Όταν ήρθε ο υπουργός, όλοι βρισκόταν στις θέσεις τους και δουλεύαμε κανονικά τέσσερις αρχαιολόγοι και 50 εργάτες. Η αναφορά μας για το ΚΑΣ ετοιμάστηκε κανονικά και είχε συμφωνηθεί με το υπουργείο Πολιτισμού να σταλεί την Τρίτη 16 Μαΐου. Δεν υπήρχε καμία καθυστέρηση. Εμείς απολυθήκαμε Παρασκευή 12 Μαΐου. Η αναφορά πάντως πήγε εντός του χρονικού διαστήματος, παρά την απόλυση μας”, περιγράφει στη “ΜτΚ” η αρχαιολόγος Ισμήνη Νίνου, η οποία απολύθηκε. Στο σκάμμα της “Αγίας Σοφίας” αναμενόταν η απόφαση της υπουργού Πολιτισμού με βάση γνωμοδότηση του ΚΑΣ για τον τρόπο διαχείρισης των αρχαιοτήτων στις δύο εισόδους του σταθμού (βόρεια, νότια) και ως εκ τούτου, δεν γινόταν εργασίες.
“Οι απολύσεις έγιναν αναίτια, δεν έχει καμία ιδέα ο υπουργός πώς διεξάγεται μια αρχαιολογική ανασκαφή. Όλο αυτό το σκηνικό ήταν μια κίνηση μετατόπιση ευθυνών. Η αρχαιολογία είναι ο εύκολος στόχος για τις καθυστερήσεις, αλλιώς οι υπεύθυνοι, και οι προηγούμενοι, θα πρέπει να αναζητήσουν ευθύνες κοιταζόμενοι στον καθρέπτη. Το έργο είναι ακόμη πίσω και δεν ξέρουμε πότε θα τελειώσει”, σύμφωνα με τον κ. Δημήτρη Παπούδα, μέλος του δ.σ. συλλόγου εκτάκτων αρχαιολόγων. “Η πραγματικότητα είναι πως ουδέποτε το ίδιο το έργο και τα προβλήματά του δεν αντιμετωπίστηκαν σοβαρά από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, ενώ η τελευταία κυβέρνηση φερόμενη της επίλυσης δεν έκανε τίποτα άλλο, παρά να συνεχίζει με τη σειρά της το παιχνίδι μόνο στον βαθμό που αυτό εξυπηρετούσε πολιτικά συμφέροντα, προσωπικές επιδιώξεις και πελατειακές σχέσεις”, καταγγέλλει ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων. “Η στάση του κ. Σπίρτζη είναι απαράδεκτη. Εμμέσως πλην σαφώς απέλυσε τους εργαζόμενους. Η κυβέρνηση έλεγε ότι θα υπερασπιζόταν τα εργασιακά δικαιώματα και βλέπουμε ότι αντί να απολύει ο εργοδότης, να απολύει ο υπουργός. Την καθυστέρηση του έργου του μετρό θέλησε να τη ρίξει στους αρχαιολόγους, που κάνουν πολύ καλή δουλειά”, υποστηρίζει η Χριστίνα Σουλτανίδου, συντονίστρια ΛΑΕ Θεσσαλονίκης.
Οι έκτακτοι αρχαιολόγοι δεν θα σταματήσουν τις κινητοποιήσεις τους μέχρι την ανάκληση των απολύσεων. Προχθές Πέμπτη κατήλθαν σε 24ωρη απεργία και συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο εργοτάξιο του μετρό στην Αγίας Σοφίας και συνεχίζουν με νέες κινητοποιήσεις “τόσο για την ημέρα (15/06) κατά την οποία θα εξεταστεί από την επιθεώρηση εργασίας η καταγγελία των δύο εκτάκτων για την άδικη απόλυσή τους όσο και για την ημέρα που θα αρχίσουν ξανά οι εργασίες στον σταθμό “Συντριβάνι”. Στο πλευρό τους έχουν το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, κατά το οποίο “οι απολύσεις των συναδέλφων είναι παράνομες και καταχρηστικές και καταπατούν τον αρχαιολογικό νόμο, καθώς η αρχαιολογική υπηρεσία είναι η αρμόδια αρχή για την πρόσληψη και απόλυση του επιστημονικού προσωπικού και όχι ο «χωροφύλαξ» υπουργός κ. Σπίρτζης, που όπως καταγγέλλει ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, ήταν εκείνος που έδωσε την άδικη εντολή απόλυσης των δυο εργαζομένων, ρίχνοντας το βάρος των καθυστερήσεων σ’ αυτούς, προσπαθώντας να αποποιηθεί τις δικές του ευθύνες, σε μια στημένη παράσταση – επίσκεψη του και ενώ ήταν γνώστης της κατάστασης που επικρατούσε στα εργοτάξια. Η εργοδοτική αυθαιρεσία και τρομοκρατία δεν θα περάσει”, όπως αναφέρει σε ανακοίνωση το ΕΚΘ. Το ΕΚΘ καλεί την κατασκευάστρια εταιρεία να προχωρήσει στην άρση εντολής απόλυσης των δυο συνάδελφων και στηρίζει τα αιτήματα του Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων.
Η Ομάδα Εργασίας
Οι έκτακτοι αρχαιολόγοι διαμαρτύρονται διότι “δυστυχώς, το υπουργείο Πολιτισμού μέχρι σήμερα δεν έχει καμία επίσημη αντίδραση στα συγκεκριμένα γεγονότα, δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται ούτε για την αμφισβήτηση του έργου του, ούτε για τις επιθέσεις σε υπαλλήλους του, μόνιμους και μη, ούτε καν για την επέμβαση του αναδόχου εργολάβου στη διαχείριση του τεράστιου όγκου αρχαιολογικού υλικού που προκύπτει από τις ανασκαφές του έργου. Στην ουσία, δείχνει να εγκαταλείπει το έργο, τα αρχαία και τους εργαζόμενους του και ουσιαστικά τον ίδιο του τον ρόλο”. Ωστόσο, η απάντηση ήρθε με ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού τη Δευτέρα 29 Μαΐου, με την οποία δεν απαντά στο ζήτημα των απολύσεων, αλλά ανακοινώνει ότι “συνεχίζονται οι αρχαιολογικές εργασίες” και ότι συγκροτείται Ομάδα Εργασίας που θα ασχοληθεί με την ανάδειξη των αρχαιοτήτων από τις ανασκαφές του μετρό Θεσσαλονίκης, συγκρότησε το υπουργείο Πολιτισμού – Αθλητισμού. Την Ομάδα Εργασίας, που απαρτίζεται από στελέχη της κεντρικής υπηρεσίας του υπουργείου Πολιτισμού και τους υπεύθυνους αρχαιολόγους της Εφορείας Πόλης Θεσσαλονίκης, πλαισιώνουν στελέχη του δήμου Θεσσαλονίκης και της «Αττικό Μετρό Α.Ε.». Οι εργασίες της θα εποπτεύονται σε εβδομαδιαία βάση από την γ.γ. του υπουργείου Μαρία Ανδρεαδάκη Βλαζάκη.
«Οι ανασκαφικές εργασίες στα ανοιχτά σκάμματα του μετρό συνεχίζονται, μετά από τις πρόσφατες συνεννοήσεις μεταξύ των συναρμόδιων υπουργείων Πολιτισμού – Αθλητισμού και Υποδομών – Μεταφορών και την απόφαση για στενότερη παρακολούθηση της υλοποίησης του συνόλου των εργασιών», αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού. Το υπουργείο υποστηρίζει ότι δίδει «προτεραιότητα και ιδιαίτερη βαρύτητα στο έργο που εκτελείται για την ολοκλήρωση της κατασκευής του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης, έχοντας ως στόχο την προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων όπως έχει συμβεί με όλα τα οδικά έργα μέχρι σήμερα, σε άμεση συνάρτηση με την εξυπηρέτηση των πολιτών και τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας».
Στην ανακοίνωση του περιγράφει ακόμη ότι:
Οι σταθμοί του μετρό θα αποτελέσουν υπόγεια κελύφη έκθεσης των ιστορικών τεκμηρίων του τόπου, τα οποία θα έρχονται σε άμεσο διάλογο με τις αρχαιότητες που θα αναδειχθούν στη θέση τους -όπως είναι η αρχαία πολεοδομική ενότητα στον σταθμό «Βενιζέλου» και οι αρχαιότητες στον σταθμό “Αγίας Σοφίας”-, προσθέτοντας ιστορικό – πολιτιστικό περιεχόμενο στο σύγχρονο τεχνικό έργο. Ένα έργο που ήδη έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των ειδικών, λόγω των ιδιαίτερων τεχνικών λύσεων που επιλέχθηκαν για την προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων.
Σε ελεύθερους δημόσιους χώρους της πόλης θα αναπτυχθούν αρχαία μνημεία κοντά στο σημείο όπου αποκαλύφθηκαν, τα οποία μαζί με τα υπόλοιπα ιστάμενα μνημεία της περιοχής θα διαμορφώσουν μια μοναδική σε παγκόσμιο επίπεδο αισθητική και λειτουργική ενότητα, η οποία θα αποδώσει μια νέα ταυτότητα στον δημόσιο αστικό χώρο της σύγχρονης πόλης και θα μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη σε ένα ανοικτό μουσείο.
Τα μέλη της Ομάδας Εργασίας
Τα 13 μέλη της Ομάδας Εργασίας του υπουργείου είναι: Έλενα Κουντούρη, προϊσταμένη της διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, αναπληρούμενη από την Ευανθία Γιατρουδάκη, αρχαιολόγο της διεύθυνσης. Ιωάννης Κανονίδης, αν. προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Σουζάνα Χούλια – Καπελώνη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μουσείων, αναπληρούμενη από την Νικολέτα Σαραγά, Δημοσθένης Σβολόπουλος, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων, αναπληρούμενος από την Ελένη Τουμπακάρη, Θεμιστοκλής Βλαχούλης, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων, αναπληρούμενος από τον Νικόλαο Βρανίκα, Μαρία Μερτζάνη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεώτερων Μνημείων, αναπληρούμενη από την Μαρία Κυρανούδη, Στυλιανή Βασιλειάδου, Ελένη Λαμπροθανάση, Σουλτάνα Πρωτοψάλτη, Σταυρούλα Τζεβρένη, Κρινώ Κωνσταντινίδου, όλες αρχαιολόγοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Βασίλης Κονιόρδος, αρχιτέκτονας μηχανικός, κοινοτικός σύμβουλος, ως εκπρόσωπος του δήμου Θεσσαλονίκης, αναπληρούμενος από τον Ανδρέα Σπηλιόπουλο, Γεώργιος Κωνσταντινίδης, διευθυντής Μετρό Θεσσαλονίκης ως εκπρόσωπος της Αττικό Μετρό, αναπληρούμενος από τον Γεράσιμο Δώσσα.
Σημαντικά τα ευρήματα σε Συντριβάνι και Αγίας Σοφίας
Στον σταθμό “Συντριβανίου” αποκαλύφθηκαν 1.150 τάφοι και αρχιτεκτονικά λείψανα, ενώ τεκμηριώθηκε ανασκαφικά η διέλευση χειμάρρου από την περιοχή. Στη διασταύρωση τροχιογραμμών του σταθμού «Συντριβάνι» προς το πανεπιστήμιο ερευνήθηκε ακόμη ένα τμήμα του ανατολικού νεκροταφείου της αρχαίας Θεσσαλονίκης. Εκεί βρέθηκαν 1.100 τάφοι, οικοδομικά λείψανα κτιρίου και σποραδικά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα. Στο εργοτάξιο “Συντριβανίου”, έκτασης 548,8 τ.μ., ήρθε επίσης στο φως ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα του μετρό. Πρόκειται για μία τρίκλιτη βασιλική, η οποία βρέθηκε στην περιοχή του ανατολικού νεκροταφείου της Θεσσαλονίκης. Θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα ευρήματα που ήρθαν στο φως λόγω του μετρό, ενώ για… χάρη της τροποποιήθηκε η αρχική μελέτη του σταθμού, ώστε να διατηρηθεί με επίχωση. Η βασιλική με μαρμαροθετημένα δάπεδα, διαστάσεων 17,60Χ11,50 μέτρα, ανάγεται στους παλαιοχριστιανικούς χρόνους (5ος αιώνας).
Στον σταθμό “Αγίας Σοφίας”, στο κέντρο της σύγχρονης πόλης και κάτω από τον άξονα της Εγνατίας οδού εντοπίστηκε τμήμα του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης και η διασταύρωση των δρόμων “Decumanus Maximus” με τον “cardo”. Ο μαρμάρινος δρόμος ρωμαϊκών χρόνων “Decumanus Maximus” αποκαλύφθηκε σε πλάτος 4,00μ. και μήκος 82,50μ. Ο δρόμος που βρέθηκε, σύμφωνα με απόφαση του ΚΑΣ, έπρεπε να σηκωθεί και μετά την ολοκλήρωση του σταθμού του μετρό να ξανατοποθετηθεί σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο εντός του σταθμού, ο οποίος θα λειτουργήσει και ως μουσείο.
Στις εισόδους του υπό κατασκευή σταθμού “Αγίας Σοφίας”, αποκαλύφθηκαν υπολείμματα μιας μαρμαρόστρωτης πλατείας, περικλειόμενης από κυκλική σιγμοειδή στοά. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, ΚΑΣ, γνωμοδοτεί, στις 2 Μαΐου, να διατηρηθούν και να αναδειχτούν οι δυο βυζαντινές ημικυκλικές πλατείες. Συγκεκριμένα, στη βόρεια είσοδο, η πλατεία και οι αρχαιότητες που την πλαισιώνουν, θα διατηρηθούν κατά χώραν, ενώ στη νότια είσοδο η πλατεία θα αποσπαστεί προσωρινά και θα επανατοποθετηθεί σε ειδικό επίπεδο.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.