Τα μεγάλα έργα της Θεσσαλονίκης που τα ’φαγε ο… σκόρος!

Μακεδονία, 30/08/09

Έχουν περάσει περισσότερα από πέντε χρόνια από την ημέρα που ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής σε επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη εξέφρασε τη βούλησή του να επιταχυνθούν οι ρυθμοί και τα έργα υποδομής, για να καταστεί η πόλη οικονομικό και εμπορικό κέντρο. Του Φώτη Κουτσαμπάρη Σήμερα, τα μεγάλα έργα που είναι σε εξέλιξη, όπως το μετρό και η επέκταση του διαδρόμου 10-28 στο αεροδρόμιο “Μακεδονία”, παρουσιάζουν σημαντικές καθυστερήσεις, έργα όπως η εξωτερική περιφερειακή και τα πάρκινγκ δεν έχουν ξεκινήσει, ενώ έργα μικρότερης εμβέλειας, όπως δρόμοι του επαρχιακού δικτύου και αντιπλημμυρικά έργα, είναι ακόμη στα χαρτιά. ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ Τα δεδομένα αυτά προκαλούν την απογοήτευση των Θεσσαλονικέων, που θεωρούν ότι οι κυβερνητικές εξαγγελίες για επιτάχυνση του ρυθμού υλοποίησης των έργων στη Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια Ελλάδα έμειναν πολιτικά λόγια. Ακόμη και ο νομάρχης Παναγιώτης Ψωμιάδης, απογοητευμένος από την κατάσταση, κάλεσε την περασμένη εβδομάδα κατ’ επανάληψη τον πρωθυπουργό να ζητήσει συγγνώμη για “λάθη και παραλείψεις”, τονίζοντας ότι “εκτός από τα μεγάλα έργα πρέπει να γίνουν και τα μικρά έργα που έχουν μεγάλη τοπική σημασία”, ενώ χαρακτήρισε τη Θεσσαλονίκη “συμπρωτεύουσα της άγονης γραμμής και πρωτεύουσα των υποσχέσεων και των χαμένων ευκαιριών”. Το μόνο μεγάλο έργο που ολοκληρώθηκε -πέντε μήνες μετά τον προβλεπόμενο και υποσχόμενο χρόνο- είναι ο κεντρικός άξονας της Εγνατίας οδού, μήκους 670 χλμ., από την Ηγουμενίτσα μέχρι τους Κήπους, ο οποίος παραδόθηκε τον περασμένο Μάιο. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη ελλείψεις στη γέφυρα του Αράχθου, ενώ σε πολλά νέα τμήματα δεν έχουν γίνει επιστρώσεις αντιολισθητικού οδοστρώματος. ΤΑ ΕΡΓΑ Όσον αφορά τα υπόλοιπα έργα, η εξέλιξή τους έχει ως εξής: - Μετρό Θεσσαλονίκης: Ο πρώτος μετροπόντικας έχει κατασκευάσει 1.700 μέτρα σήραγγας και ο δεύτερος 1.200 μέτρα παράλληλης σήραγγας, από το εργοτάξιο του σιδηροδρομικού σταθμού προς ανατολικά. Οι μετροπόντικες σε καθημερινή βάση σκάβουν 10 μέτρα σήραγγα, σε βάθος από 16 μέχρι 36 μέτρα. Οι εργασίες για τους σταθμούς έχουν φτάσει στην οδό Δελφών και στο σταθμό Αναλήψεως, ενώ μέχρι το τέλος του έτους θα δημιουργηθούν εργοτάξια στο σταθμό Πατρικίου, με αναμενόμενα προβλήματα στις οδούς Σόλωνος, Χαλκιδικής, Φιλλελήνων, 25ης Μαρτίου και Παπαντωνίου, και στο σταθμό Βούλγαρη, με αναμενόμενα προβλήματα στις οδούς Παπαδάκη, Σαμοθράκη, Αστυπάλαιας και Πολέμη. Στις αρχές του νέου έτους το έργο θα συνεχιστεί από το σταθμό Βούλγαρη προς τη Νέα Ελβετία με ανοιχτό όρυγμα, γεγονός που θα επιφέρει το κλείσιμο μεγάλου τμήματος των οδών Παπαδάκη και Μιχαήλ Ψελλού. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, το μετρό Θεσσαλονίκης πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το 2012. Ήδη όμως έχουν σημειωθεί καθυστερήσεις ενός και πλέον έτους λόγω οικονομικών προβλημάτων μιας εκ των εταιρειών που συμμετέχει στην κατασκευαστική κοινοπραξία, εξαιτίας των αρχαιολογικών ανασκαφών αλλά και εξαιτίας της απουσίας συντονισμού μεταξύ της “Αττικό Μετρό Α.Ε.” και της τοπικής “Μετρό Θεσσαλονίκης Α.Ε.” που επιβλέπουν το έργο. Οι καθυστερήσεις υπολογίζεται ότι θα φτάσουν τα δύο χρόνια, και το μετρό πιθανόν να παραδοθεί στις αρχές του 2014. Εν τω μεταξύ, κατατέθηκαν οι προσφορές των τεχνικών εταιρειών για την κατασκευή της επέκτασης του μετρό προς την Καλαμαριά, για την οποία εξασφαλίστηκαν 400 εκ. ευρώ. Οι διαδικασίες αναμένεται να ολοκληρωθούν στα τέλη του έτους, ενώ την άνοιξη του 2010 θα ξεκινήσει η δημοπράτηση για την εκπόνηση μελετών που θα αφορούν την επέκταση προς τη Σταυρούπολη. - Επέκταση διαδρόμου 10-28: Οι εργασίες για την επέκταση του διαδρόμου προσαπογειώσεων 10-28 στη θάλασσα έχουν αρχίσει εδώ και δύο χρόνια με εξυγίανση του εδάφους, ενώ σε εξέλιξη είναι η επιχωμάτωση με φερτά υλικά, η οποία υπολογίζεται να ολοκληρωθεί το 2013. Το έργο, προϋπολογισμού 246 εκ. ευρώ, αφορά την επέκταση του διαδρόμου κατά 1.000 μέτρα στη θάλασσα και την επέκταση, σε αντίστοιχο μήκος, παράλληλου τροχόδρομου. Για την κατασκευή των δύο διαδρόμων θα επιχωματωθεί θαλάσσιο τμήμα μήκους 1.064 μέτρων και πλάτους 450. Οι αντιδράσεις που σημειώθηκαν για το έργο προκάλεσαν σημαντικές καθυστερήσεις. Αρχικά, ο δήμος Θερμαϊκού προσέφυγε στο ΣτΕ για να αλλάξουν οι περιβαλλοντικοί όροι, υποστηρίζοντας ότι το έργο θα επηρεάσει την οικολογική ισορροπία του τόπου. Οι προσφυγές απορρίφθηκαν. Προσφυγή είχε καταθέσει και ο δήμος Βασιλικών, από τα διοικητικά όρια του οποίου επρόκειτο να γίνουν αμμοληψίες. Το ζήτημα λύθηκε, καθώς αποφασίστηκε να μη γίνουν αμμοληψίες από την περιοχή. Ακολούθησαν αντιδράσεις από τους ψαράδες της παράκτιας αλιείας του νομού Θεσσαλονίκης, οι οποίοι θεώρησαν καταστροφική την επιλογή του Μεγάλου Εμβόλου του Αγγελοχωρίου για αμμοληψίες, καθώς θα έβλαπτε, όπως υποστήριξαν, το θαλάσσιο οικοσύστημα. Τελικά οι αμμοληψίες γίνονται από το νταμάρι Λιτοχώρου και από νταμάρι στους Ταγαράδες, χωρίς να εγκαταλειφθεί ο σχεδιασμός για θαλάσσια αμμοληψία, η οποία είναι εγκεκριμένη. - Εξωτερική περιφερειακή: Η οριστική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων έχει αποσταλεί από την “Εγνατία Οδό Α.Ε.” στο ΥΠΕΧΩΔΕ για έγκριση, η οποία αναμένεται εντός του Σεπτεμβρίου. Θα ακολουθήσει δημόσια διαβούλευση, και οι δημοπρατήσεις των έργων πιθανόν να ξεκινήσουν στις αρχές του 2010, με καθυστέρηση δύο ετών από το αρχικό χρονοδιάγραμμα. Η εξωτερική περιφερειακή Θεσσαλονίκης έχει σχεδιαστεί από τον κόμβο του ΤΙΤΑΝ μέχρι τον κόμβο που θα διαμορφωθεί στο Σχολάρι, στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης - Νέων Μουδανιών, σε μήκος 34,5 χλμ., συν τα 2,5 χλμ. συνδετήριας οδού μέχρι το ύψος του γηροκομείου “Άγιος Παντελεήμονας”. Με τρεις λωρίδες κυκλοφορίας συν μία βοηθητική ανά κατεύθυνση, ο δρόμος, με σήραγγες, γέφυρες αλλά και επιφανειακά, θα περνά από τους λόφους πίσω από το νοσοκομείο “Παπαγεωργίου” και θα συνεχίζει μέσω Φιλύρου και Πεύκων και λίγο νοτιότερα από το Ασβεστοχώρι, όπου θα συναντά τον κόμβο του Χορτιάτη. Αμέσως μετά, με τούνελ και γέφυρες, ο δρόμος θα οδηγεί στον Ελαιώνα Πανοράματος, θα περνά κάτω από το Πανόραμα, θα βγαίνει στον Κισσό και θα συνεχίζει με γέφυρες και μικρές σήραγγες έως το Τριάδι. Από εκεί, ένας κλάδος του θα καταλήγει στο αεροδρόμιο “Μακεδονία”, ενώ ένας δεύτερος θα συνεχίζει πάνω από τους Ταγαράδες και θα καταλήγει, μετά το Σχολάρι, στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης - Νέων Μουδανιών. Το έργο προκάλεσε την αντίδραση του δήμου Θέρμης, καθώς περνούσε μέσα από περιοχή επέκτασης. Το ζήτημα συζητήθηκε στο νομαρχιακό συμβούλιο, όπου εκδόθηκε ψήφισμα βάσει του οποίου δεν θα γίνει δεκτός ο σχεδιασμός εάν δεν προηγηθούν βελτιώσεις στη χάραξη. Αντιδράσεις προέβαλε και η Κίνηση Πολιτών για την προστασία του Σέιχ Σου, διότι, όπως υποστηρίζει, ο δρόμος θα διέρχεται σε μήκος 6 χλμ. μέσα από το δάσος. - Πάρκινγκ: Στη Θεσσαλονίκη υπήρχε εξαγγελία από το 2001 για τέσσερα πάρκινγκ. Ο μόνος σταθμός που έγινε από το ΥΠΕΧΩΔΕ στη Θεσσαλονίκη είναι απέναντι από το “Ιπποκράτειο”. Είναι υπόγειος, τετραώροφος και χωρητικότητας 500 θέσεων. Στην ίδια σύμβαση παραχώρησης περιλαμβάνεται και ο υπόγειος σταθμός αυτοκινήτων στη συμβολή των οδών Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ανθέων και Μαρίας Κάλλας, στο Μέγαρο Μουσικής, ο οποίος έπρεπε σήμερα να λειτουργεί. Το εν λόγω πάρκινγκ θα είναι διώροφο και θα έχει χωρητικότητα 500 θέσεων. Ωστόσο, προβλήματα που σχετίζονται με τη σύμπτωση με τη μελέτη που έκανε ο δήμος για τη δημιουργία των θεματικών πάρκων στην ίδια περιοχή προκάλεσαν την καθυστέρηση του έργου. Για άλλα δύο πάρκινγκ, χωρητικότητας 600 θέσεων, στο πάρκο της Κρήτης και στη συμβολή των οδών Σουλιώτη με Κακαβού οι διαγωνισμοί κρίθηκαν άγονοι εδώ και τέσσερα χρόνια, και ο σχεδιασμός έχει μπλοκάρει. - Προαστιακός σιδηρόδρομος: Σήμερα λειτουργούν δύο γραμμές προαστιακού, από τη Θεσσαλονίκη μέχρι τη Λάρισα με ηλεκτροκίνητη γραμμή και σύγχρονους συρμούς, και από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την Έδεσσα με συμβατική γραμμή. Έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της μελέτης σκοπιμότητας για τις γραμμές Θεσσαλονίκη - Αεροδρόμιο - Περαία - Αγία Τριάδα - Νέα Μηχανιώνα - Τρίλοφος - Επανωμή - Ηράκλεια - Νέα Καλλικράτεια - Νέα Μουδανιά, Θεσσαλονίκη - Γιαννιτσά - Σκύδρα - Αριδαία και Θεσσαλονίκη - Αμφίπολη - Καβάλα. Ωστόσο καθυστερεί ένα χρόνο η ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης μελέτης. Σύμφωνα με τον ΟΣΕ, τον Μάιο του 2010 θα ξεκινήσει η κατασκευή μονής σιδηροδρομικής γραμμής, μήκους 3 χιλιομέτρων, για τη σύνδεση με προαστιακό της Θεσσαλονίκης με τα ΑΤΕΙ Σίνδου. Το έργο, προϋπολογισμού 5 εκ. ευρώ, υπολογίζεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2011. Ηλεκτροκίνηση θα αποκτήσει ο προαστιακός-περιφερειακός σιδηρόδρομος Θεσσαλονίκη - Πλατύ - Έδεσσα μέχρι το 2013, ενώ το ίδιο έτος θα αναπτυχθεί προαστιακός στη γραμμή Θεσσαλονίκη - Κιλκίς - Στρυμώνας - Σέρρες και Θεσσαλονίκη - Πολύκαστρο - Ειδομένη. Στον τομέα μεταφορών, έχει κατατεθεί μελέτη για την ανάπτυξη θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας. Το σχέδιο εγκαταλείφθηκε μεν από την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ως ασύμφορο, αλλά το επανέφερε το τρέχον έτος ο δήμος Θερμαϊκού με αίτημα προς το υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, το υπουργείο Μεταφορών και το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και είναι υπό επανεξέταση. Μικρά έργα με μεγάλη σημασία Στο νομό Θεσσαλονίκης παραμένουν στα χαρτιά σειρά από μικρά έργα. Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για έργα στο επαρχιακό δίκτυο του νομού, για τη διαπλάτυνση του δρόμου Περαίας - Μηχανιώνας, τη διάνοιξη του δρόμου Τριλόφου - Μηχανιώνας, καθώς και αντιπλημμυρικά έργα και αναπλάσεις.