press4u.gr,07/10/2015
του Γιώργου Ροδάκογλου
Εκτενή αναφορά στο μνημείο της Αμφίπολης που το αποδίδουν οι ανασκαφείς στον Ηφαιστίωνα, κάνει η Τζένη Βελένη σε συνέντευξη στη εφημερίδα των Συντακτών με επίκεντρο το μετρό Θεσσαλονίκης.
Από τις 1723 λέξεις του κειμένου με τον τίτλο «Έξω από τα τοίχοι της Θεσσαλονίκης το μετρό», οι 700, είναι αφιερωμένες στην ανασκαφή της Αμφίπολης.
Για το μετρό δεν ειπώθηκε κάτι καινούργιο πέραν της επιβεβαίωσης ότι ο Γιάννης Μπουτάρης είναι αυτός που κατάφερε να κάνει πράξη αυτό που δεν κατάφεραν οι ίδιοι οι αρχαιολόγοι.
Θεωρείται λογικό όμως η Διευθύντρια του Αρχαιολογικού μουσείου Θεσσαλονίκης να αφιερώσει ένα μεγάλο μέρος των δηλώσεων της στο τύμβο Καστά αφού πρώτον, ρωτήθηκε και δεύτερον, το όνομα της με την συγκεκριμένη ανασκαφή, συσχετίσθηκε άμεσα χωρίς η ίδια να αποτελεί μέλος της ομάδας της Κατερίνας Περιστέρη.
Η επιστημονική άποψη που διατύπωσε σ ένα άτυπο πόρισμα, δημοσιοποιήθηκε άγνωστο πως, πριν από τις εκλογές στην κομματική εφημερίδα του ΣΥΡΙΖΑ Αυγή, αν και αποτελούσε non paper όπως υποστηρίζει. «Ενοχλήθηκα πολύ. Δεν είχα ενημερωθεί. Αν με ρωτούσαν, θα έλεγα όχι. Κάναμε μια καθ’ όλα σοβαρή πραγματογνωμοσύνη με βάση τα στοιχεία που είδαμε, αλλά δεν ήταν επίσημη. Ήταν μια απλή αναφορά, ένα non paper».
Σύμφωνα με το άτυπο πόρισμα το μνημείο χρονολογείται σε μεταγενέστερη εποχή και όχι στο τελευταίο τέταρτο του 4ουπχ αιώνα όπως το χρονολογεί η ανασκαφέας. « Κατά τη γνώμη μου είναι υστερότερο από τον 4ο αιώνα.Τα τεκμήρια που μας έδειξε η ανασκαφέας στην επίσκεψή μας ήταν αντικείμενα που χρονολογούνται στο πρώτο μισό του 2ου αι. π.Χ. Μπορεί να υπάρχουν και άλλα που εμείς δεν είδαμε. Όταν μιλάμε για 2ο αι., δεν σημαίνει απαραίτητα ρωμαϊκά χρόνια και ρωμαϊκή κατάκτηση. Μέχρι το 168 π.Χ. έχουμε Μακεδόνες βασιλείς»
Στα σημεία της συνέντευξη της η Διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης τονίζει ότι έχει ισχυρές επιφυλάξεις για την ελκυστική όπως τη χαρακτηρίζει θεωρεία του Ηφαιστίωνα μετά την αποκάλυψη των επιγραφών στην Αμφίπολη.
«Πληροφορήθηκα έμμεσα τη νέα άποψη περί Ηφαιστίωνα. Δεν έχω δει ιδίοις όμμασι τα στοιχεία. Σχετικά με τη νέα ταύτιση έχω να πω, όμως, ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Υπάρχουν τρεις αξιόπιστες γραμματειακές πηγές (Διόδωρος, Αρριανός και Πλούταρχος) που περιγράφουν τα γεγονότα του θανάτου του αγαπημένου φίλου του Μ. Αλέξανδρου. Οι πηγές μιλούν για τελετουργική ταφή του Ηφαιστίωνα στην Ασία, στη Βαβυλώνα, όπου μεταφέρθηκε από τα Εκβάτανα όπου πέθανε.Θα πρέπει να δούμε προσεκτικά το κείμενο της επιγραφής που έδωσε στη δημοσιότητα η ανασκαφέας με τη λέξη «παρέδωσε». Αν δηλαδή είναι όντως σύγχρονη με το αρχιτεκτονικό μέλος που βρέθηκε κοντά στη θέση που είναι σήμερα το λιοντάρι ή μήπως είναι μεταγενέστερη, σε δεύτερη χρήση. Όσο για τα μονογράμματα των βασιλέων, και το συγκεκριμένο, απαντιούνται και σε άλλα μνημεία. Συνεπώς, εξακολουθώ να έχω ισχυρές επιφυλάξεις για την καινούργια, ελκυστική για τον πολύ κόσμο, θεωρία περί Ηφαιστίωνα. Νομίζω ότι αδικείται το μνημείο όταν επιχειρείται οπωσδήποτε ταύτισή του με γνωστό ιστορικό πρόσωπο».
Βέβαια αν και η ίδια υποστηρίζει ότι όλα θα τεθούν στην κρίση της επιστημονικής κοινότητας ωστόσο δια της συνέντευξη της διατυπώνει εκ νέου τις έντονες αμφιβολίες της.
«Περιμένουμε την ανασκαφέα να παρουσιάσει τα συμπεράσματά της στην επιστημονική κοινότητα και όχι σε διάλεξη στο κοινό. Ώστε να γίνει εκτενής επιστημονική συζήτηση με ειδικούς. Από εκεί και πέρα, το μνημείο είναι σύνθετο με τη γλυπτική του, το ψηφιδωτό δάπεδο, τις παραστάσεις της ζωφόρου, ζητήματα μεγάλου ενδιαφέροντος. Ωστόσο τα αδιάσειστα στοιχεία είναι η κεραμική. Τον 4ο αι. π.Χ. υπάρχει πολύ χαρακτηριστική κεραμική. Αν δεν έχει βρει κάτι η ανασκαφέας, τότε θα υπάρξει αμφισβήτηση για τη χρονολόγηση, γιατί το ίδιο το μνημείο φαίνεται μεταγενέστερο και με διαφορετικές φάσεις χρήσης».
Θα έχει πολύ ενδιαφέρον λοιπόν αν η επιχειρηματολογία της Διευθύντριας του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης όπως και άλλων συναδέλφων της υποστηριχτεί επιστημονικά στο Συνέδριο Αρχαιολογίας τον ερχόμενο Μάρτιο, διότι μέχρι στιγμής όλες οι αντίθετες απόψεις, από αυτήν που υιοθετούν η Κατερίνα Περιστέρη και ο Μιχάλης Λεφαντζής, διατυπώνονται μόνο με τη μορφή αρθογραφίας κάτι που ακυρώνει από μόνο του την επιστημονικότητα τους.
Όσο για την ανασκαφή στον τύμβο Καστά οι μόνοι που νομιμοποιούνται να έχουν λόγο για τα ευρήματα τους έως ότου ολοκληρωθούν οι μελέτες και οι έρευνες ,δεν είναι άλλοι, από τους ίδιους τους ανασκαφείς και όταν εκείνοι το κρίνουν.
Η δήλωση της Γεωργίας Κοκκορού Αλευρά, ομότιμης καθηγήτριας Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών ίσως πρέπει να προβληματίσει όλους τους αρχαιολόγους.«Να μιλάμε έχοντας ψήγματα γνώσης επί ελάχιστων στοιχείων και μάλιστα από μακριά δεν είναι ό,τι καλύτερο, για να μην πω ότι είναι άκρως προβληματικό».
Από τις 1723 λέξεις του κειμένου με τον τίτλο «Έξω από τα τοίχοι της Θεσσαλονίκης το μετρό», οι 700, είναι αφιερωμένες στην ανασκαφή της Αμφίπολης.
Για το μετρό δεν ειπώθηκε κάτι καινούργιο πέραν της επιβεβαίωσης ότι ο Γιάννης Μπουτάρης είναι αυτός που κατάφερε να κάνει πράξη αυτό που δεν κατάφεραν οι ίδιοι οι αρχαιολόγοι.
Θεωρείται λογικό όμως η Διευθύντρια του Αρχαιολογικού μουσείου Θεσσαλονίκης να αφιερώσει ένα μεγάλο μέρος των δηλώσεων της στο τύμβο Καστά αφού πρώτον, ρωτήθηκε και δεύτερον, το όνομα της με την συγκεκριμένη ανασκαφή, συσχετίσθηκε άμεσα χωρίς η ίδια να αποτελεί μέλος της ομάδας της Κατερίνας Περιστέρη.
Η επιστημονική άποψη που διατύπωσε σ ένα άτυπο πόρισμα, δημοσιοποιήθηκε άγνωστο πως, πριν από τις εκλογές στην κομματική εφημερίδα του ΣΥΡΙΖΑ Αυγή, αν και αποτελούσε non paper όπως υποστηρίζει. «Ενοχλήθηκα πολύ. Δεν είχα ενημερωθεί. Αν με ρωτούσαν, θα έλεγα όχι. Κάναμε μια καθ’ όλα σοβαρή πραγματογνωμοσύνη με βάση τα στοιχεία που είδαμε, αλλά δεν ήταν επίσημη. Ήταν μια απλή αναφορά, ένα non paper».
Σύμφωνα με το άτυπο πόρισμα το μνημείο χρονολογείται σε μεταγενέστερη εποχή και όχι στο τελευταίο τέταρτο του 4ουπχ αιώνα όπως το χρονολογεί η ανασκαφέας. « Κατά τη γνώμη μου είναι υστερότερο από τον 4ο αιώνα.Τα τεκμήρια που μας έδειξε η ανασκαφέας στην επίσκεψή μας ήταν αντικείμενα που χρονολογούνται στο πρώτο μισό του 2ου αι. π.Χ. Μπορεί να υπάρχουν και άλλα που εμείς δεν είδαμε. Όταν μιλάμε για 2ο αι., δεν σημαίνει απαραίτητα ρωμαϊκά χρόνια και ρωμαϊκή κατάκτηση. Μέχρι το 168 π.Χ. έχουμε Μακεδόνες βασιλείς»
Στα σημεία της συνέντευξη της η Διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης τονίζει ότι έχει ισχυρές επιφυλάξεις για την ελκυστική όπως τη χαρακτηρίζει θεωρεία του Ηφαιστίωνα μετά την αποκάλυψη των επιγραφών στην Αμφίπολη.
«Πληροφορήθηκα έμμεσα τη νέα άποψη περί Ηφαιστίωνα. Δεν έχω δει ιδίοις όμμασι τα στοιχεία. Σχετικά με τη νέα ταύτιση έχω να πω, όμως, ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Υπάρχουν τρεις αξιόπιστες γραμματειακές πηγές (Διόδωρος, Αρριανός και Πλούταρχος) που περιγράφουν τα γεγονότα του θανάτου του αγαπημένου φίλου του Μ. Αλέξανδρου. Οι πηγές μιλούν για τελετουργική ταφή του Ηφαιστίωνα στην Ασία, στη Βαβυλώνα, όπου μεταφέρθηκε από τα Εκβάτανα όπου πέθανε.Θα πρέπει να δούμε προσεκτικά το κείμενο της επιγραφής που έδωσε στη δημοσιότητα η ανασκαφέας με τη λέξη «παρέδωσε». Αν δηλαδή είναι όντως σύγχρονη με το αρχιτεκτονικό μέλος που βρέθηκε κοντά στη θέση που είναι σήμερα το λιοντάρι ή μήπως είναι μεταγενέστερη, σε δεύτερη χρήση. Όσο για τα μονογράμματα των βασιλέων, και το συγκεκριμένο, απαντιούνται και σε άλλα μνημεία. Συνεπώς, εξακολουθώ να έχω ισχυρές επιφυλάξεις για την καινούργια, ελκυστική για τον πολύ κόσμο, θεωρία περί Ηφαιστίωνα. Νομίζω ότι αδικείται το μνημείο όταν επιχειρείται οπωσδήποτε ταύτισή του με γνωστό ιστορικό πρόσωπο».
Βέβαια αν και η ίδια υποστηρίζει ότι όλα θα τεθούν στην κρίση της επιστημονικής κοινότητας ωστόσο δια της συνέντευξη της διατυπώνει εκ νέου τις έντονες αμφιβολίες της.
«Περιμένουμε την ανασκαφέα να παρουσιάσει τα συμπεράσματά της στην επιστημονική κοινότητα και όχι σε διάλεξη στο κοινό. Ώστε να γίνει εκτενής επιστημονική συζήτηση με ειδικούς. Από εκεί και πέρα, το μνημείο είναι σύνθετο με τη γλυπτική του, το ψηφιδωτό δάπεδο, τις παραστάσεις της ζωφόρου, ζητήματα μεγάλου ενδιαφέροντος. Ωστόσο τα αδιάσειστα στοιχεία είναι η κεραμική. Τον 4ο αι. π.Χ. υπάρχει πολύ χαρακτηριστική κεραμική. Αν δεν έχει βρει κάτι η ανασκαφέας, τότε θα υπάρξει αμφισβήτηση για τη χρονολόγηση, γιατί το ίδιο το μνημείο φαίνεται μεταγενέστερο και με διαφορετικές φάσεις χρήσης».
Θα έχει πολύ ενδιαφέρον λοιπόν αν η επιχειρηματολογία της Διευθύντριας του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης όπως και άλλων συναδέλφων της υποστηριχτεί επιστημονικά στο Συνέδριο Αρχαιολογίας τον ερχόμενο Μάρτιο, διότι μέχρι στιγμής όλες οι αντίθετες απόψεις, από αυτήν που υιοθετούν η Κατερίνα Περιστέρη και ο Μιχάλης Λεφαντζής, διατυπώνονται μόνο με τη μορφή αρθογραφίας κάτι που ακυρώνει από μόνο του την επιστημονικότητα τους.
Όσο για την ανασκαφή στον τύμβο Καστά οι μόνοι που νομιμοποιούνται να έχουν λόγο για τα ευρήματα τους έως ότου ολοκληρωθούν οι μελέτες και οι έρευνες ,δεν είναι άλλοι, από τους ίδιους τους ανασκαφείς και όταν εκείνοι το κρίνουν.
Η δήλωση της Γεωργίας Κοκκορού Αλευρά, ομότιμης καθηγήτριας Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών ίσως πρέπει να προβληματίσει όλους τους αρχαιολόγους.«Να μιλάμε έχοντας ψήγματα γνώσης επί ελάχιστων στοιχείων και μάλιστα από μακριά δεν είναι ό,τι καλύτερο, για να μην πω ότι είναι άκρως προβληματικό».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.