Valerio Violo. "Το μετρό είναι το μέλλον"

Μακεδονία, 19.08.2007

Γεννήθηκε στη Σαρδηνία, σπούδασε μηχανικός ορυχείων στη Ρώμη και στη συνέχεια μετέβη στο Παρίσι όπου εκπαιδεύτηκε επαγγελματικά στη λειτουργία του μετροπόντικα ή αλλιώς TBM ( Tunnel Boring Machine ). Μια καριέρα γεμάτη υπόγειες διαδρομές τον οδήγησε σε διάφορες πόλεις του κόσμου και μόλις προσφάτως στη Θεσσαλονίκη προκειμένου να αναλάβει την επίβλεψη των εργασιών κατασκευής της σήραγγας του μετρό. Στη συνέντευξη του στη «Μ», ο διευθυντής του TBM αποκαλύπτει τα μυστικά του μετροπόντικα και εξηγεί γιατί το αστικό μέλλον είναι …υπόγειο. Συνέντευξη: Μαίρη Στεφάνου Εξηγήστε μου ποιες θα είναι οι αρμοδιότητές σας κατά τη διάρκεια των έργων… Είμαι ο επικεφαλής των κατασκευών του τούνελ του μετρό. Αυτό σημαίνει ότι πριν ο μετροπόντικας μπει σε λειτουργία θα πρέπει να φροντίσω ώστε όλος ο μηχανικός εξοπλισμός να τοποθετηθεί σωστά. Από εκεί και έπειτα, μόλις ξεκινήσουν οι εργασίες θα κανονίζω τις βάρδιες των εργατών και θα είμαι υπεύθυνος για το συντονισμό όλων των εργασιών που σχετίζονται με τη σωστή λειτουργία του μετροπόντικα. Τι ακριβώς κάνει ο μετροπόντικας; Ο μετροπόντικας μοιάζει με ένα υποβρύχιο. Με την κεφαλή σκάβει ενώ ταυτόχρονα την ίδια στιγμή στο πίσω μέρος, ειδικές προεκτάσεις χτίζουν το τούνελ τοποθετώντας πλάκες από προκατασκευασμένο σκυρόδεμα το οποίο μεταφέρεται με ειδικά βαγόνια. Ο περισσότερος κόσμος νιώθει τρόμο στην ιδέα της εργασίας κάτω το έδαφος… Προσωπικά το βρίσκω υπέροχο. Φυσικά, η δουλειά μου περιλαμβάνει επίσης αρκετό χρόνο παραμονής στο γραφείο απ' όπου θα πρέπει να συντονίζω και τα υπόλοιπα τμήματα της εταιρίας που σχετίζονται με το χτίσιμο και την κατασκευή των σταθμών. Αλλά ομολογώ, ότι προτιμώ να δουλεύω μέσα στο τούνελ. Αισθάνεστε ασφαλής; Απόλυτα. Πρέπει να γνωρίζετε, ότι όλες οι εργασίες της κατασκευής πραγματοποιούνται μέσα στο ίδιο μηχάνημα και έτσι κανείς δεν έρχεται σε επαφή με το υπέδαφος. Κάθε βάρδια αποτελείται από 10-15 εργάτες που ο καθένας τους αποτελεί ένα μικρό κομμάτι της κατασκευαστικής διαδικασίας, η οποία δεν έχει σχέση με τις εργασίες ενός ορυχείου. Λάβετε υπ' όψη επίσης, ότι η κατασκευαστική τεχνική που χρησιμοποιείται είναι πολυσύνθετη. Όλες οι εργασίες του TBM την ίδια στιγμή που συμβαίνουν κάτω από το έδαφος καταγράφονται από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή και προβάλλονται σε μία οθόνη που βρίσκεται στην επιφάνεια. Έτσι ανά πάσα στιγμή μπορούμε να ελέγχουμε τι συμβαίνει και να διορθώνουμε τα λάθη. Περιγράψτε μου την πρώτη φορά που βρεθήκατε κάτω από το έδαφος… Ήμουν δεκατεσσάρων ετών. Ζήτησα από τον πατέρα μου που είναι Γεωλόγος να με πάρει μαζί του σε μια επίσκεψη σε ένα ορυχείο στην Τοσκάνη. Από την πρώτη στιγμή μαγεύτηκα. Το περιβάλλον έμοιαζε με υπόγεια πόλη. Υπήρχαν γύρω άνθρωποι που εργάζονταν σε διαφορετικά επίπεδα, έβλεπα εκσκαφές και άκουγα τις εκρήξεις. Ήταν μια καταπληκτική εμπειρία. Αμέσως αποφάσισα ότι ήθελα να σπουδάσω μηχανικός ορυχείων. Πώς μπήκε το μετρό στη ζωή σας; Εντελώς τυχαία. Όταν αποφοίτησα, είχα ανάγκη να αποκτήσω επαγγελματική εμπειρία. Αναζητούσα μια πρόσκληση εργασίας από κάποιο ορυχείο στην Πορτογαλία, αλλά δεν στάθηκα τυχερός. Τότε ακριβώς γνώρισα έναν καθηγητή από το Τορίνο ο οποίος συμμετείχε σε ένα έργο κατασκευής υπόγειας διάβασης στο Παρίσι. Με προσκάλεσε να πάω μαζί του και δέχτηκα. Στο Παρίσι για πρώτη φορά ήρθα σε επαφή με ένα TBM και κατάφερα να μάθω τη λειτουργία του. Μου άρεσε πάρα πολύ. To εκπληκτικό είναι, ότι μόλις το έργο τελείωσε η εταιρία μου με έστειλε να δουλέψω στην κατασκευή ενός άλλου τούνελ…στην Πορτογαλία. Εκεί δηλαδή όπου ήθελα να πάω από την πρώτη στιγμή! Το υπέδαφος της Θεσσαλονίκης είναι μαλακό. Θα σας δυσκολέψει αυτό; Κάτω από μία πόλη συνήθως το υπέδαφος είναι μαλακό. Σίγουρα δεν είναι εύκολο να δουλεύεις σε μαλακό υπέδαφος. Φανταστείτε για παράδειγμα τι συμβαίνει όταν προσπαθείς να σκάψεις μία τρύπα στην αμμουδιά: Το νερό εισέρχεται μέσα και καταστρέφει την προσπάθειά σου. Γι' αυτό το λόγο εφαρμόζουμε ένα ειδικό σύστημα άσκησης πίεσης ούτως ώστε να αποφύγουμε ανάλογα φαινόμενα. Θυμάστε κάποιο ιδιαίτερα δύσκολο έργο το οποίο αναλάβατε; Ήταν στο Όρεγκον των Η.Π.Α. Βρισκόμουν εκεί για την κατασκευή δύο υποθαλάσσιων σηράγγων κάτω από τον ποταμό Willamette. Για τρία χρόνια εργαζόμουν καθημερινά γνωρίζοντας ότι πάνω απ' το κεφάλι μου υπήρχε πολύ νερό και ότι δεν υπήρχε περιθώριο για το παραμικρό λάθος. Ήμασταν πολύ συγκεντρωμένοι και ως εκ τούτου καταφέραμε να κάνουμε πολύ καλή δουλειά. Το επάγγελμά σας απαιτεί κάθε 2 - 3 χρόνια να μετακινήστε σε κάποια άλλη πόλη. Σας αρέσει αυτό; Είναι υπέροχο. Όταν έχεις την ευκαιρία να μείνεις σε μία χώρα για 2-3 χρόνια αποκτάς αίσθηση του τόπου, της γλώσσας, του τρόπου ζωής. Ήδη εκτός από τη μητρική μου γλώσσα τα Ιταλικά , μιλάω Πορτογαλικά, Αγγλικά, Γαλλικά και αυτή τη στιγμή μαθαίνω Ελληνικά. Πιστεύω ότι όταν θα έρθει η στιγμή να φύγω από την Ελλάδα, θα έχω γίνει λίγο…Έλληνας. Έχετε αυτοκίνητο; Χρησιμοποιώ της εταιρίας. Δεν μου αρέσουν τα αυτοκίνητα. Προτιμώ να μετακινούμαι με λεωφορείο ή ποδήλατο. Πιστεύετε ότι η εξάρτηση απ' το αυτοκίνητο είναι χαρακτηριστικό των Ελλήνων ; Όχι. Χαρακτηρίζει επίσης τους κατοίκους της Νοτίου Ιταλίας και της Αμερικής. Οι Βορειοιταλοί και οι Βορειοευρωπαίοι είναι λιγότερο εξαρτημένοι. Στη Β. Ιταλία όλοι χρησιμοποιούν ποδήλατο. Φυσικά, βοηθάει και το έδαφος που είναι επίπεδο. Ποια η γνώμη σας για το συγκοινωνιακό της Θεσσαλονίκης; Πάρα πολλά αυτοκίνητα. Χρειάζεστε ένα μετρό! Το μετρό θα μειώσει τον αριθμό των αυτοκινήτων; Δεν ξέρω, αλλά οπωσδήποτε θα προσφέρει εναλλακτική λύση. Αν καθημερινά ξοδεύεις 2 ώρες παγιδευμένος στην κίνηση, στο τέλος της βδομάδας θα έχει χαραμίσει ουσιαστικά μια ολόκληρη μέρα από τη ζωή σου που θα μπορούσες να αφιερώσεις στην οικογένεια σου. Εκ των πραγμάτων λοιπόν θα χρησιμοποιήσεις το μετρό, όχι το αυτοκίνητο. Γιατί το μετρό είναι ιδανικό μέσο συγκοινωνίας; Με την τιμή του πετρελαίου να ανεβαίνει συνέχεια, το μετρό είναι το μέλλον. Είναι καθαρό, είναι γρήγορο, δεν μολύνει την ατμόσφαιρα στην πόλη. Πιστεύετε ότι η πολιτεία πρέπει να λάβει κάποια επιπρόσθετα μέτρα για να αποφευχθεί η ταλαιπωρία του κοινού εξαιτίας των έργων; Δυστυχώς, πολύ λίγα πράγματα μπορούν να γίνουν. Κατά τη διάρκεια ένος έργου τόσο μεγάλων διαστάσεων θα υπάρξουν στιγμές που η πόλη θα υποφέρει. Φυσικά πρέπει όλοι οι μετέχοντες να κάνουν ότι περνάει απ' το χέρι τους ώστε η ταλαιπωρία να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη. Και θα το κάνουμε. Πώς αισθάνεστε όταν πρέπει να εγκαταλείψετε την πόλη ακριβώς τη στιγμή που έχει βελτιωθεί η ποιότητα της συγκοινωνίας; Μελαγχολικός. Ωστόσο μου αρέσει πάντα να επιστρέφω στην πόλη όπου δούλεψα και να παίρνω τον υπόγειο. Όταν επέστρεψα στο Πόρτο για το γάμο ενός φίλου, πήρα το τρένο απ' το σημείο όπου ήταν παλιά το γραφείο μου. Θυμάμαι την πρώτη καμπύλη του δρόμου που συναντήσαμε, η οποία μας είχε παιδέψει ένα μήνα για να την τελειώσουμε. Με το τρένο τη διένυσα μέσα σε τρία λεπτά. Ήταν ένα περίεργο συναίσθημα. Μήπως με όλα αυτά τα πανομοιότυπα έργα οι πόλεις χάνουν την ταυτότητά τους; Όχι. Όταν βελτιώνεις τις συγκοινωνίες μιας πόλης, χάνεις μόνο ό,τι αξίζει να χάσεις. Η Θεσσαλονίκη θα είναι πάντα η Θεσσαλονίκη.