Σάββατο 22 Αυγούστου 2009

Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές

isotimia, 22/08/2009

Tου Σωτήρη Καρρά

Είναι ο μηχανικός που έχει παραστεί σχεδόν στο σύνολο των εγκαινίων μεγάλων έργων στην Ελλάδα την τελευταία 15ετία με περισσότερες από πέντε διαφορετικές κυβερνήσεις και μισή ντουζίνα υπουργούς ΠΕΧΩΔΕ. Ο Δημήτρης Κούτρας, πρόεδρος της ΑΚΤΩΡ, εδώ και σαράντα χρόνια οργώνει την Ελλάδα καθώς μετακινείται συνεχώς από εργοτάξιο σε εργοτάξιο. Παρακολούθησε από κοντά την πρώτη γενιά των μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών που μεσουράνησαν στη δεκαετία του ‘70 και γι’ αυτό το λόγο πρωτοστάτησε στην προσπάθεια δημιουργίας ισχυρών εργοληπτικών σχημάτων στην Ελλάδα, με τη συνένωση δεκάδων μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων.

Όταν ο Δημήτρης Κούτρας ανέλαβε τη θέση του Διευθυντή Έργων στην ΑΚΤΩΡ, το 1978, η εταιρεία της οικογένειας Μπόμπολα βρίσκονταν στα πρώτα στάδια ανάπτυξης. Σήμερα, μετά τη συνένωση με την Ελληνική Τεχνοδομική, είναι η μεγαλύτερη τεχνική εταιρεία της Ελλάδας και λειτουργεί υπό τη σκέπη του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ, με παρουσία σε αρκετούς τομείς πέραν των κατασκευών και εργολαβίες σε αρκετές χώρες του εξωτερικού. Είχε σπουδάσει Μεταλλειολόγος Μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, από το οποίο αποφοίτησε το 1968.

Σχεδόν ταυτόχρονα έπιασε δουλειά στην ΕΔΟΚ - ΕΤΕΡ του Διον. Κλαυδιανού, μία από τις ισχυρότερες τεχνικές εταιρείες της Ελλάδας στις δεκαετίες του ‘60 και του ‘70. Εκείνη την εποχή οι εγχώριες τεχνικές εταιρείες είχαν βάλει για τα καλά πόδι στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, αναλαμβάνοντας κολοσσιαία έργα για τα ελληνικά δεδομένα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια σύμβαση της Αρχιρόδον στη Σαουδική Αραβία (36 δισ. δραχμές) ήταν μεγαλύτερη από το συνολικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της Ελλάδας για το 1975.

Ο Δημ. Κούτρας εργάστηκε για δέκα χρόνια στην ΕΔΟΚ - ΕΤΕΡ ως διευθυντής Γεωτεχνικών Έργων και αποχώρησε το 1977. Είχε ήδη αρχίσει η κατάρρευση του πάλαι ποτέ κραταιού ομίλου η τεράστια ακίνητη περιουσία του οποίου πέρασε στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 στις τράπεζες.

Την ίδια τύχη είχαν και σχεδόν όλες οι κατασκευαστικές που κυριάρχησαν στη δεκαετία του ‘70 όπως οι Σκαπανεύς, Ελληνική Τεχνική, κ.ά. Ο σημερινός πρόεδρος της ΑΚΤΩΡ επιδίωξε τη δημιουργία αντίστοιχων ισχυρών σχημάτων, ενώ πρωτοστάτησε και στη δημιουργία της Αττικής Οδού, από αμιγώς ελληνικές εταιρείες, η οποία ανέλαβε την κατασκευή και εκμετάλλευση του οδικού άξονα. Από το 1999 είναι ο πρόεδρος της Κοινοπραξίας Αττική Οδός.

Αν και θεωρείται διαχυτικός και εκρηκτικός χαρακτήρας, ο Δημ. Κούτρας αποφεύγει να μιλήσει για το εαυτό του. Θυμάται, όμως, “τα χρόνια που δεν μπορούσε να δουλέψει, διότι είχε αριστερή καταγωγή” (από κατάθεση που είχε δώσει στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης). Πιστεύει ότι η κατασκευαστική δραστηριότητα «ταιριάζει με την ιδιοσυγκρασία του Έλληνα και γι’ αυτό διαπρέπει διαχρονικά σ’ αυτήν», χωρίς να έχει αντίστοιχο μερίδιο στην ευρωπαϊκή πίτα των κατασκευών εξαιτίας του κατακερματισμένου για δεκαετίες εργοληπτικού δυναμικού.

Η επιδίωξη του Δημ. Κούτρα ικανοποιήθηκε προ δεκαετίας όταν οι αδελφοί Αναστάσιος και Δημήτρης Καλλιτσάντσης (Ελληνική Τεχνοδομική) και η οικογένεια Μπόμπολα συμφώνησαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους στον τομέα των κατασκευών.

Η Ελληνική Τεχνοδομική κυριαρχούσε στην αγορά των ιδιωτικών έργων και επεδίωκε να επεκταθεί στα δημόσια έργα, ενώ η ΑΚΤΩΡ αναζητούσε συνεταίρους προκειμένου να ισχυροποιηθεί περαιτέρω. Ο στόχος και των δύο πλευρών, για τη δημιουργία ενός ισχυρού ομίλου με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα, έχει μετά από δέκα χρόνια επιτευχθεί.

Ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ δεν κυριαρχεί μόνο στις κατασκευές, αλλά και σε νέους τομείς όπως η ενέργεια, η διαχείριση απορριμμάτων, το real estate. Διαθέτει την ισχυρότερη θέση μεταξύ των εγχώριων κατασκευαστικών ομίλων και στις συμβάσεις παραχώρησης, είτε αυτόνομα, είτε με ισχυρούς ξένους συνεταίρους όπως ο γαλλικός κολοσσός Vinci.

Αλλά και σήμερα, ο πρόεδρος της ΑΚΤΩΡ υποστηρίζει ότι οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες ενδεχομένως θα χρειαστούν νέο γύρο συγχωνεύσεων είτε για να αποτρέψουν πιθανή εξαγορά τους από διεθνή όμιλο, είτε για να πλησιάσουν τα μεγέθη ευρωπαϊκών τεχνικών επιχειρήσεων (οι οποίες είναι δέκα έως πενήντα φορές μεγαλύτερες από τους αντίστοιχους ισχυρούς εγχώριους ομίλους).

Το πάθος με τα ονόματα αρχαίων Ελλήνων

Όταν συγκροτήθηκε η ΕΛΛΑΚΤΩΡ ο Δημ. Κούτρας διατήρησε την επίβλεψη των έργων ανά την Ελλάδα, ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΚΤΩΡ Δημ. Καλλιτσάντσης τα τελευταία χρόνια ασχολείται και με τα έργα εξωτερικού, ο πρόεδρος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ Αναστ. Καλλιτσάντσης με τις νέες δραστηριότητες π.χ. στο real estate, την ενέργεια, κλπ, ενώ οι συμβάσεις παραχώρησης αποτελούν ένα από τα αντικείμενα ευθύνης του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΛΛΑΚΤΩΡ Λεων. Μπόμπολα. Στο διοικητικό σχήμα του ομίλου προστέθηκαν τα τελευταία χρόνια και οι Αγγ. Γιόκαρης (προέρχεται από την Παντεχνική) και Εδ. Σαραντόπουλος (επίσης από Παντεχνική).

Ο Δημ. Κούτρας με ελικόπτερο, τζιπ και κάθε άλλο πρόσφορο μέσο εξακολουθεί να κινείται ανά την Ελλάδα. Γι’ αυτό ήταν την προηγούμενη εβδομάδα στη σήραγγα Αρτεμισίου μαζί με τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιά.

Κοινοπραξία

Η ΑΚΤΩΡ ελέγχει την κοινοπραξία «Μωρέας» που έχει αναλάβει την κατασκευή και εκμετάλλευση του άξονα Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα, ενός από τα έξι συγχρηματοδοτούμενα έργα που ανατέθηκαν τα τελευταία χρόνια. Επειδή ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ συμμετέχει τα τελευταία χρόνια στα περισσότερα από τα μεγάλα έργα ο Δημ. Κούτρας είναι σχεδόν σε όλα τα εγκαίνια (από το μετρό μέχρι την Εγνατία Οδό).

Είναι γνωστός για τα αρχαιοελληνικά ονόματα που δίνει σε σήραγγες και μετροπόντικες (θέμα για το οποίο «μονομαχεί» με διάφορους υπεύθυνους που θέλουν να δώσουν άλλα ονόματα). Μόνο στο μετρό Θεσσαλονίκης, έργο το οποίο δεν εκτελεί η ΑΚΤΩΡ, οι μετροπόντικές βαπτίστηκαν «Κωστίκας και Γιορίκας»!

Η τελευταία (;) μεγάλη μάχη των εργολάβων

Ο Δημήτρης Κούτρας ήταν ο ιθύνων νους του σχήματος αμιγώς ελληνικών κατασκευαστικών εταιρειών που διεκδίκησε και κέρδισε πριν από περίπου 15 χρόνια την κατασκευή και εκμετάλλευση της Αττικής Οδού κόντρα στους ξένους κολοσσούς. Στο διαγωνισμό για τις επεκτάσεις του οδικού άξονα, ύψους περί το 1,6 δισ. ευρώ, ο οποίος πρόκειται να “βγει στον αέρα” εντός των προσεχών εβδομάδων, ο Δημ. Κούτρας βλέπει τον ανταγωνισμό να μεγαλώνει: Εγχώριοι κατασκευαστικοί “παίκτες” συγκροτούν ήδη σχήμα που δηλώνει (μέσω φίλιων δυνάμεων...) ότι θα διεκδικήσει το έργο κόντρα στην ΕΛΛΑΚΤΩΡ η οποία (έπειτα από σειρά συγχωνεύσεων και χρεωκοπιών ανταγωνιστών) έχει καταστεί βασικός μέτοχος της Αττικής Οδού. Αλλά και ξένοι όμιλοι, όπως η γαλλική Vinci (που συνεργάζεται στενά με τους ομίλους ΕΛΛΑΚΤΩΡ και J&P ΑΒΑΞ) και οι Ισπανοί των ACS και FCC (που συνεργάζονται με τον όμιλο ΓΕΚ - ΤΕΡΝΑ) θέλουν συμμετοχή στο τελευταίο “φιλέτο” των συγχρηματοδοτούμενων έργων.

Δέκα χρόνια μετά την πρώτη προκήρυξη του έργου για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού και εν μέσω σοβαρών αντιδράσεων από τοπικούς φορείς (Αργυρούπολη, Καισαριανή, κλπ), το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ ετοιμάζεται για την επανάληψη του διαγωνισμού, έπειτα από σημαντικές αλλαγές στο σχεδιασμό των οδικών αξόνων. Πριν από περίπου πέντε χρόνια, ο Δημ. Κούτρας και ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ είχαν προτείνει να αναλάβει η κοινοπραξία Αττική Οδός τις επεκτάσεις, με μηδενικό κόστος για το δημόσιο. Όμως, το δημόσιο θα έπρεπε να παρατείνει για ορισμένα χρόνια την υφιστάμενη σύμβαση παραχώρησης για την Αττική Οδό. Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ δεν δέχθηκε την πρόταση Κούτρα και τελικά επαναπροκήρυξε τις επεκτάσεις με διαφορετικό φυσικό αντικείμενο προκειμένου το έργο να καταστεί πιο ελκυστικό στους ανταγωνιστές της Αττικής Οδού.

Τώρα τα σενάρια δίνουν και παίρνουν: Από τις φήμες που έχουν μέχρι στιγμής κυκλοφορήσει προκύπτει ότι επιδιώκεται η δημιουργία δύο επιπλέον σχημάτων πέραν της ΕΛΛΑΚΤΩΡ που θα διεκδικήσουν τις επεκτάσεις.

Στο ένα εξ’ αυτών φέρεται να συμμετέχουν η Intrakat του ομίλου Intracom (η οποία κατατάσσεται πλέον στην ανώτατη τάξη του εργοληπτικού πτυχίου), ο όμιλος Κοπελούζου και η ΑΕΓΕΚ του επιχειρηματία Γ. Μαρουλή. Τόσο η Intrakat, όσο και ο όμιλος Κοπελούζου συνεργάζονται εδώ και χρόνια με την ΕΛΛΑΚΤΩΡ σε διάφορα έργα ή αναπτύξεις. Η Intracom, για παράδειγμα, ελέγχει μειοψηφικό ποσοστό στην κοινοπραξία Μωρέας που έχει αναλάβει την κατασκευή και εκμετάλλευση του άξονα Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα. Στο δεύτερο ανταγωνιστικό προς την ΕΛΛΑΚΤΩΡ σχήμα ορισμένοι τοποθετούν τον όμιλο ΓΕΚ - ΤΕΡΝΑ ο οποίος (μέσω της ΑΤΤΙΚΑΤ) έχει έμμεση συμμετοχή στην Αττική Οδό.

1 σχόλιο:

  1. I really hope that he gets the money needed to prevent a possible acquisition by an international group. I'm not a fan of globalization and think companies, land and resources should be respected and kept within their own countries.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.