Η γραφειοκρατία φρέναρε και τον μετροπόντικα

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 28/02/2010

 Τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη έχει ολοκληρωθεί το 10% του Μετρό Θεσσαλονίκης

Του Γιωργου Λιαλιου

Οταν για την επίλυση ενός απλού τεχνικού προβλήματος (π.χ. να κοπούν μερικά σίδερα...) για το οποίο λίγα λεπτά της ώρας θα ήταν αρκετά, απαιτήθηκαν 40 ημέρες αλληλογραφίας και σύγκληση διοικητικού συμβουλίου, τι προκοπή μπορεί να περιμένει ένα έργο;

Παράδειγμα σαν και αυτό που ανέφεραν στην «Κ» επίσημα χείλη, δίνε απάντηση γιατί σήμερα στο μετρό της Θεσσαλονίκης, τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη κατασκευής, έχει ολοκληρωθεί μόλις το 10%.

Το υπόλοιπο 90%, πρέπει να κατασκευαστεί στα επόμενα τέσσερα χρόνια (...) αν πρόκειται να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα. Το παράδοξο είναι ότι η Αττικό Μετρό, υπεύθυνη για την υλοποίηση του έργου, υποστηρίζει ότι «το έργο προχωρεί με πολύ γρήγορους ρυθμούς»! Τι απαντούν οι Θεσσαλονικείς δεν μεταφέρεται στο χαρτί...

Σημειώνεται ότι ο εισαγγελέας Πρωτοδικών διέταξε προ ημερών τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για αναζήτηση τυχόν ποινικών ευθυνών, μετά τη μηνυτήρια αναφορά του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου της πόλης.

Τι συμβαίνει, λοιπόν, στο μετρό της Θεσσαλονίκης; Μιλώντας στην «Κ» ο διευθυντής του έργου και τέως πρύτανης του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, κ. Βαγγέλης Γαλούσης, εξηγεί πώς φθάσαμε εδώ και μάλιστα δεν παραλείπει να στραφεί και κατά του... «εργοδότη» του, μιλώντας για ευθυνοφοβία και έλλειψη συντονισμού στην Αττικό Μετρό. Πάντως, εκφράζει την πεποίθηση ότι το έργο μπορεί να ολοκληρωθεί το 2014, αν υπάρξουν σημαντικές παρεμβάσεις.

- Πότε θα παραδοθεί το Μετρό της Θεσσαλονίκης;

- Στις αρχές του 2014, αν τηρηθούν δύο βασικές προϋποθέσεις: η επιτάχυνση των αρχαιολογικών εργασιών και η μεταφορά των αρμοδιοτήτων του Μετρό της Θεσσαλονίκης στη Θεσσαλονίκη.

- Ο τέως πρόεδρος της Αττικό Μετρό, κ. Γιάννης Γιαννής, εκτιμούσε ότι θα λειτουργήσει στα τέλη του 2012.

- Φοβάμαι ότι αυτό δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Η εκτίμησή του είναι εντελώς ουτοπική.

- Πού βρίσκεται σήμερα το έργο, σε σχέση με τα χρονοδιαγράμματα;

- Εχει περάσει το 55% του συμβατικού χρόνου και έχει ολοκληρωθεί το 12% του έργου.

- Πού οφείλονται αυτές οι τόσο μεγάλες καθυστερήσεις;

- Σε τρεις βασικούς παράγοντες. Στην έλλειψη συντονισμού και κατάλληλης στελέχωσης στην κοινοπραξία που κατασκευάζει το έργο, στη γραφειοκρατική και ευθυνόφοβη νοοτροπία της Αττικό Μετρό και στους πολύ αργούς ρυθμούς με τους οποίους κινείται η αρχαιολογική έρευνα.

Οι μελέτες

- Ας ξεκινήσουμε από τον εργολάβο...

- Ο εργολάβος έχει καταρχήν ελλείψεις στη στελέχωση, ιδίως στο μελετητικό κομμάτι. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην καταθέτει τις μελέτες εγκαίρως και οι μελέτες να έχουν ελλείψεις. Επίσης, επικρατεί σοβαρή έλλειψη εσωτερικής οργάνωσης στην κοινοπραξία, λόγω του περιορισμένου μετώπου εργασίας.

- Η Αττικό Μετρό;

- Οι μελετητές βρίσκονται στην Αθήνα και δεν ξέρουν σε ποια φάση βρίσκεται το έργο. Εχουν ανέβει 3 - 4 φορές τον τελευταίο χρόνο και τα υπόλοιπα τα ξέρουν από φωτογραφίες και περιγραφές ενώ επί δυόμισι χρόνια το έργο δεν έχει επιβλέποντα μηχανικό, με αποτέλεσμα να επικρατεί απίστευτη χαλάρωση και έλλειψη συντονισμού ανάμεσα στις ομάδες επίβλεψη τμημάτων του έργου.

- Δώστε μου ένα παράδειγμα.

- Στον σταθμό Σιντριβάνι πέρυσι, μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής, περίσσευαν κάποια σίδερα και έπρεπε να κοπούν. Αντί η διαδικασία να διαρκέσει 10 λεπτά με την απόφαση ενός μηχανικού, χρειάστηκαν 40 ημέρες αλληλογραφίας και έφθασε μέχρι το διοικητικό συμβούλιο! Δεν κάθονται στο ίδιο τραπέζι εργολάβος και Μετρό να λύσουν τα προβλήματα. Δεν λύνονται όμως όλα τα προβλήματα εξ αποστάσεως.

«Αρχαιότητες» και απαλλοτριώσεις

Την πορεία των έργων σε σχέση με τον παράγοντα «αρχαιότητες» θίγει, μιλώντας στην «Κ», ο διευθυντής του Μετρό Θεσσαλονίκης, κ. Βαγγέλης Γαλούσης. Υποστηρίζει ότι «οι αρχαιολόγοι έχουν μάθει να εργάζονται με ένα ρυθμό που για το έργο είναι υπερβολικά αργός. Ταυτόχρονα, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο καθυστερούσε έως και 8 μήνες να δώσει απαντήσεις. Πρόσφατα, η νέα γενική γραμματέας Πολιτισμού μας υποσχέθηκε ότι θα αλλάξουν τα πράγματα. Τα πρώτα δείγματα είναι ενθαρρυντικά».

- Υπάρχει πρόβλημα χρηματοδότησης;

- Απ' ό,τι γνωρίζω, όχι. Το έργο έχει προϋπολογισμό 1,058 δισ. ευρώ, μαζί με τα απρόβλεπτα. Η εθνική συμμετοχή είναι περίπου 400 εκατομμύρια, από τα οποία έχουν «συμβασιοποιηθεί» 150 εκατομμύρια ευρώ με δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

- Πώς θα αποπληρωθούν τα χρέη;

- Εχουν υποθηκευτεί τα μελλοντικά έσοδα, από το 2012 και μετά. Επειδή όμως το 2012 Μετρό δεν θα υπάρχει, θα πρέπει μέχρι να λειτουργήσει, να καλύψει την αποπληρωμή το κράτος.

- Από κατασκευαστικής άποψης;

- Δεν προχωρούν οι απαλλοτριώσεις ενώ οι θέσεις ορισμένων σταθμών είναι αδόκιμες (λ.χ. επάνω σε ρήγμα) και πρέπει να μετακινηθούν. Ακόμα και σήμερα δεν έχουν οριστικοποιηθεί θέσεις σταθμών, έκταση απαλλοτριώσεων και καταλήψεις χώρων για εργασίες. Τα άλλα λύνονται.